ممکن است برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که آیا مهریه به ارث میرسد؟ طبق ماده ۹۴۰ قانون مدنی، هر کدام از زن و شوهر پس از مرگ، از آن یکی ارث می‌برد. توارث نیز بین زن و شوهر وقتی برقرار می‌شود که رابطه زوجیت آنها دائمی باشد. در ازدواج موقت، رابطه توارثی برقرار نمی‌گردد و زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند. در این مقاله در مورد موضوعاتی همچون تکلیف مهریه بعد از فوت زن، مهریه زن بدون بچه و ارث بردن شوهر از مهریه زن، مطالبی را با شما در میان خواهیم گذاشت و آن را از نگاه تقسیم ارث بررسی می‌کنیم.
مهریه بعد از فوت زن به چه کسانی تعلق میگیرد؟
وقتی زنی فوت می‌کند، تمام حقوق و مطالبات او به ورثه‌اش میرسد. از جمله حقوق زن، مهریه اوست که در زمان حیاتش از شوهر نگرفته باشد. یکی از دلایل اهمیت این موضوع این است که پدر و مادر زن از مهریه او ارث می‌برند. شوهر و فرزندان نیز جزء ورثه هستند و علاوه بر والدین زن، از مهریه ارث می‌برند.
مهریه زن بدون بچه
برای محاسبه مهریه زن فوت شده بدون فرزند، باید سهم شوهر از مبلغ مهر کسر شده و طبق سهم‌الارث پدر و مادر، به آنها پرداخت شود. اگر در ایام زناشویی دخول انجام نشده باشد، زن و ورثه او مالک نصف مهریه و اگر دخول انجام شده باشد، مالک تمام مهریه او هستند.
مطالبه مهریه توسط وراث زوجه
اگر مردی فوت کند و مهریه همسر خود را پرداخت نکرده باشد، با توجه به این که مهریه طلب ممتاز محسوب می‌شود، پس از فوت مرد مهریه به زن پرداخت می‌شود.
اگر زنی فوت کند و مهریه‌اش را نگرفته باشد و یا به شوهر نبخشیده باشد، شرایط به این صورت خواهد بود:
حق مطالبه مهریه همواره برای ذی‌نفع آن وجود خواهد داشت، حتی اگر زوجه در قید حیات نباشد. یعنی با فوت زوجه، حق مطالبه مهریه مانند هر حق یا مال دیگری به وراث او منتقل می‌گردد.
وراث می‌توانند بعد از فوت زوجه و به قائم مقامی از طرف او، مهریه متوفی را از زوج مطالبه کنند و به هیچ دلیلی زوج نمی‌تواند از پرداخت مهریه زوجه متوفی خود به ورثه او، امتناع کند؛ زیرا دین ناشی از مهریه از جمله دیون ممتاز است.
حتی در صورت وجود دیون متعدد زوج، باز هم تادیه مهریه زوجه بر سایر دیون او مقدم است.
وراث زوجه برای مطالبه مهریه او، دادخواستی تنظیم می‌کنند و به نسبت سهم‌الارث خود به طرفیت زوج، حقوق قانونی زوجه متوفی را مطالبه می‌کنند. ورثه زوجه باید مدارکی مثل گواهی انحصار وراثت و عقدنامه زوجه را نیز به دادگاه تقدیم کنند.
ارث بردن شوهر از مهریه زن
شوهر نیز جزو ورثه زن به حساب می‌آید و از مهریه او ارث می‌برد. بنابراین اگر مهریه را پرداخته باشد، از همان ارث خواهد برد و اگر مهریه را نپرداخته باشد، به نسبتی که قانون مشخص کرده است مالک مهریه خواهد شد و دیگر آن مقدار را پرداخت نخواهد کرد. مثلا اگر تمام اموال زنی که فوت شده ۱۰۰ سکه بهار آزادی مهریه او باشد، درصورتی‌که زن دارای فرزند باشد، مرد یک چهارم یعنی ۲۵ سکه را به ارث برده و تنها ۷۵ سکه را باید به سایر وراث بپردازد. اما اگر زن فرزندی نداشته باشد، مرد یک دوم یعنی ۵۰ سکه را به ارث برده و باید ۵۰ سکه باقی را به سایر وراث پرداخت کند.
در چه صورت مهریه بعد از فوت زن قسطی پرداخت می‌شود؟
مهریه بعد از فوت زن نیز جزو دارایی‌های زوجه محسوب می‌شود و به ورثه میرسد. ورثه زن می‌توانند به نسبت سهم خود از این دارایی‌ها، آن را مطالبه کنند. شوهر نیز در صورت رابطه زوجیت ارث می‌برد. با توجه به اینکه پرداخت مهریه بعد از فوت زن، بستگی به توان مالی زوج دارد، اگر زوج توان پرداخت مهریه زن فوت شده خود را نداشته یا توان مالی او ضعیف باشد و نتواند آن را یک‌جا پرداخت کند، می‌تواند درخواست اعسار بدهد و مهریه را تقسیط کند.
حتما بخوانید: وکیل وصول مهریه
شرایط گرفتن مهریه بعد از فوت زن
اگر زن ورثه‌ای جز شوهر نداشته باشد، تمام اموال به او خواهد رسید. با توجه به این که مهریه بعد از فوت زن، مانند کلیه حقوق و مطالباتش به ورثه وی میرسد و از جمله حقوق زن، مهریه اوست، اگر در زمان حیات مهریه خود را از شوهر نگرفته باشد، این حق به گردن مرد است و باید آن را به ورثه زن پرداخت کند.
محاسبه مهریه زن متوفی
برای محاسبه مهریه، سهم شوهر از مبلغ مهریه کسر می‌شود و مطابق سهم‌الارث به پدر و مادر او داده خواهد شد.
مهریه زن از جمله دیونی است که بر گردن زوج است و تا پس از مرگ زوج نیز قابل مطالبه است. اگر زن در قید حیات نباشد، وراث ایشان می‌توانند به نیابت از او، مهریه زوجه یا مادرشان را از اموال زوج مطالبه کنند. البته در این موارد باید قوانین مربوط به طبقات وراثت و سهم الارث به طور کامل مشخص شده و مورد توجه قرار گیرد.
اگر زن قبل از مطالبه مهریه فوت کند و مهریه وجه رایج باشد، ورثه‌اش می‌توانند آن را دریافت کنند. با توجه به این که بعد از فوت مرد، اموالش به وراث وی میرسد، معمولاً وراث برای دریافت مهریه مادرشان از طریق اقامه و طرح دعوا برای دریافت آن اقدام می‌کنند و طبق قانون، مهریه به ورثه میرسد.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی تکلیف مهریه بعد از فوت زن یا مهریه زن فوت شده پرداختیم. امیدواریم مطالب این پست برای شما دوستان عزیز مفید بوده باشد. جهت دستیابی به اطلاعات بیشتر می‌توانید به مشاوران حقوقی پلتفرم ترازو مراجعه فرمایید.
سوالات متداول
۱. مهریه زن متوفی به چه کسانی میرسد؟
به ورثه‌ای که در زمان فوت زن زنده بودند؛ مثل همسرش، فرزندانش و پدر و مادرش.
۲. آیا بعد از فوت زن مهریه به او تعلق میگیرد؟
بله؛ مهریه بعد از فوت هم به او تعلق میگیرد و باید مانند بقیه اموالش، بین ورثه تقسیم شود.
۳. آیا مهریه زن فوت شده به پدر مادر او به ارث میرسد؟
از آنجایی که به محض وقوع عقد، زن مالک تمام مهریه می‌شود و بخشی از اموال او به حساب می‌آید، پس از فوت او حتی اگر شوهر آن را پرداخت نکرده باشد، باید مهریه را به ورثه پرداخت کند. بنابراین اگر پدر و مادر زن متوفی در زمره وارثان باشند، از مهریه و سایر اموال او ارث خواهند برد.
۴. آیا مهریه زن متوفی نیز قابل تقسیط است؟
با توجه به اینکه حکم مهریه زن فوت‌شده، بستگی به توان مالی زوج دارد، اگر زوج توان پرداخت مهریه زوجه فوت‌شده خود را نداشته یا توان مالی او ضعیف باشد و نتواند آن را یک‌جا پرداخت کند، می‌تواند درخواست اعسار بدهد و مهریه را تقسیط کند.
من فلجم از شوهرم هم نتوانستم مهریم را بگیرم چون پیدایش نمیکنم حتی اجازه حرف زدن با بچه‌ها را هم بهم نمیدهدآیا من میتوانم وصیت کنم بعد مرگم بچهام به عنوان ارثی که از من بهشون برسد مهریه را از پدرشون طلب کنندچون من او را نمیتونم پیدا کنم ؟
سلام وقت بخیر. به هرحال مهریه طلب ممتاز هست و درهرصورت بعد از فوت مرد ابتدا باید مهر پرداخت شود و درصورت فوت زن به وراث می رسد.
با سلام. پدر من بعد از فوت مادرم اقدام به ازدواج مجدد نمود که ایشان از شوهر اول دو فرزند دارد. پدر من دوسال پیش فوت شد و همسر دومشان نیز یک هفته قبل. آیا مهریه همسر دوم پدرم به فرزندان همسر دوم که از پدر من نیستند میرسد؟ پدر من از زن دوم فرزندی ندارد.