سرقت مسلحانه، رفتاری خطرناک است که امنیت روانی و جانی افراد یک جامعه را هدف قرار میدهد. به همین دلیل قانونگذار به جرمانگاری آن توجهی ویژهای داشته است. حکم مجازات جرم سرقت مسلحانه، با سرقت بدون استفاده از سلاح متفاوت است. به همین دلیل هم مجازات جرم سرقت مسلحانه، نسبت به سایر انواع سرقت، سنگینتر است. در این مقاله از بلاگ حقوقی ترازو، درباره جرم سرقت مسلحانه، مجازات سرقت مسلحانه و نحوه شکایت از آن میخوانید.
انواع سرقت
به طور کلی، سرقت به دو نوع سرقت حدی و تعزیری تقسیم میشود. سرقت حدی به نوعی از سرقت گفته میشود که مجازات آن در شرع مشخص شده و شرایط خاص آن در ماده ۲۶۸ قانون مجازات اسلامی آمده است. در حقیقت مجازات این نوع سرقت که چندین حالت دارد، به تبعیت از شرع پیشبینی شده و قاضی، هیچ گونه اختیاری در کاهش یا افزایش مجازات آن ندارد. اگر جرمی، سرقت حدی محسوب شود، سارق به مجازات سرقت حدی مقرر در ماده ۲۷۸ قانون مجازات اسلامی، محکوم خواهد شد.
سرقت تعزیری نیز نوعی از سرقت گفته میشود که شرایط سرقت حدی را نداشته باشد، اما دارای شرایط ذکر شده در ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی باشد. این نوع سرقت دو نوع ساده و مشدد دارد. برای این نوع سرقت در شرع مجازاتی تعیین نشده و قاضی در هنگام صدور حکم خود، بر اساس قانون و شرایط پرونده مجازات را تعیین میکند.
جرم سرقت مسلحانه چیست؟
سرقت مسلحانه به نوعی از سرقت تعزیری مشدد گفته میشود که در آن، سارق با سلاح اقدام به دزدی میکند. به همین علت، ربودن اموال دیگران همراه با وحشت مردم و از بین رفتن امنیت روانی و جانی آنها است. این نوع سرقت طبق مواد ۶۵۱، ۶۵۲ و ۶۵۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) جرمانگاری شده و مجازات میشود.
منظور از سلاحی که در این نوع سرقت به کار میرود طبق تبصره ماده ۶۵۱ قانون مذکور، این نوع از اسلحهها است:
- انواع اسلحه گرم از قبیل تفنگ و نارنجک
- انواع اسلحه سرد از قبیل قمه، شمشیر، کارد، چاقو و پنجه بوکس
- انواع اسلحه سرد جنگی مشتمل بر کاردهای سنگری متداول در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران یا مشابه آنها و سرنیزههای قابل نصب روی تفنگ
- انواع اسلحه شکاری شامل تفنگهای ساچمهزنی، تفنگهای مخصوص بیهوش کردن جانداران و تفنگهای ویژه شکار حیوانات آبزی
در صورتی که سارق با هر یک از این نوع اسلحهها مال دیگری را بدزدد و شرایط مواد قانونی مذکور را داشته باشد، مرتکب جرم دزدی با اسلحه شده است. کارشناسان حقوقی ترازو همواره در کنار شما هستند و به شکل رایگان به سوالات شما درباره ابهامات و مشکلات حقوقی پاسخ میدهند. کافی است روی دکمه «شروع پرسش» کلیک کنید.
داشتن سلاح گرم در ایران جرم است؟
سؤالی که ممکن است برای بسیاری مطرح شود این است که آیا داشتن سلاح گرم در ایران جرم محسوب میشود؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که بله، این موضوع به موجب قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز جرمانگاری شده است.
مطابق با ماده ۴ این قانون، وارد کردن هر نوع سلاح، مهمات، اقلام و مواد تحت کنترل به کشور، خارج کردن آنها از کشور، ساخت، مونتاژ، نگهداری، حمل، توزیع، تعمیر و هرگونه معامله آنها بدون مجوز مراجع ذیصلاح جرم است. مرتکب به مجازاتهای مندرج در این قانون محکوم میشود. در نتیجه، اگر سرقت با سلاح بدون مجوز انجام شود، سارق علاوه بر مجازاتی که برای این نوع سرقت پیشبینی شده، به مجازات مقرر در قانون مذکور نیز محکوم میشود.
مجازات سرقت مسلحانه در قانون مجازات اسلامی
مجازات سرقت مسلحانه بسته به شرایط آن و نظر قاضی پرونده ممکن است متفاوت باشد. در جدول زیر، مجازات دزدی با اسلحه در شرایط مختلف، طبق قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) را بررسی کردهایم.
| مجازات ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) | مجازات ماده ۶۵۲ مجازات اسلامی (تعزیرات) | مجازات ماده ۶۵۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) |
| سرقت با شرایط ذکر شده در قانون | سرقت همراه با آزار باشد و یا سارق مسلح باشد. | سرقت در شب اتفاق افتاده باشد، سارقان ۲ نفر یا بیشتر باشند و حداقل یک نفر از آنان حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشد در صورتی که بر حامل اسلحه عنوان محارب صدق نکند. |
| مرتکب از ۵ تا ۲۰ سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود. | مرتکب به حبس از سه ماه تا ۱۰ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم میشود. اگر جرحی نیز در حین این سرقت بر کسی وارد شود، سارق علاوه بر مجازات جرح به حداکثر مجازات مذکور در این ماده محکوم میشود. | مجازات سارق یا سارقین حبس از ۵ تا ۱۵ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه است. |
علاوه بر این، قاضی پرونده حکم به بازگرداندن مال به سرقت رفته توسط سارق میدهد. در صورتی که عین مال وجود نداشته باشد، سارق باید مثل یا قیمت آن را به قربانی بدهد. ممکن است در این شرایط، سارق از پرداخت مثل یا قیمت مال خودداری کند. در این صورت، اموال وی ضبط شده و به اندازه قیمت مال از آن برداشته میشود. اگر هم سارق مالی برای پرداخت قیمت یا دادن مثل مال نداشته باشد، باید تا زمان پرداخت آن در زندان بماند.
نحوه شکایت و اثبات جرم دزدی با اسلحه
برای اثبات این جرم میتوان از اقرار متهم، شهادت شهود و شواهدی مانند فیلم دوربینهای مداربسته که به علم قاضی به ارتکاب جرم کمک میکنند، استفاده کرد.
به منظور شکایت از جرم سرقت با اسلحه و رسیدگی به آن نیز باید این مراحل طی شوند:
۱- مراجعه قربانی این نوع سرقت به دفتر خدمات قضایی الکترونیک و ثبت شکوائیه همراه با ادله و شواهد مستند. البته، این جرم با گزارش ضابطان قضایی به مراجع ذیصلاح نیز قابل رسیدگی خواهد بود.
۲- رسیدگی و تحقیقات مقدماتی درباره جرم در دادسرا؛ در صورتی که شواهد ارائه شده برای رسیدگی به این جرم کافی باشند، قرار مجرمیت صادر شده و پرونده به دادگاه کیفری ارسال میشود. در غیر این صورت، قرار منع تعقیب صادر خواهد شد.
۳- بررسی پرونده تشکیل شده در دادگاه کیفری و صدور حکم نهایی؛ این حکم پس از طی شدن مهلتهای قانونی برای تجدیدنظر قطعی و اجرا میشود.
لازم به ذکر است که اگر این جرم شرایط محاربه را داشته باشد، دادگاه انقلاب به آن رسیدگی میکند.
سایر جرایم مرتبط با سرقت مسلحانه
ممکن است سارق در زمان دزدی با اسلحه مرتکب جرایم دیگری مانند آدمربایی، ضرب و جرح یا ورود به عنف شود. در این صورت، وی به مجازات این جرایم نیز محکوم خواهد شد.
سخن پایانی
جرم سرقت مسلحانه نوعی سرقت تعزیری مشدد است؛ به این معنا که مجرم به شدیدترین مجازات تعیین شده برای سرقت تعزیری محکوم میشود. البته، تعیین مجازات چنین مجرمانی به نظر قاضی پرونده بستگی دارد. او با توجه به شرایط وقوع جرم و مجازاتهای مقرر در قانون مجازات اسلامی برای این جرم، حکم نهایی را صادر میکند.
برای اثبات وقوع جرم دزدی با اسلحه یا حتی دفاع از خود به عنوان متهم در چنین پروندههایی، باید بر قوانین مربوط به آن تسلط کافی داشته باشید. بنابراین، بهتر است در این زمینه از یک وکیل باتجربه و آگاه به قوانین روز کیفری کمک بخواهید. وکلای پلتفرم حقوقی ترازو همواره آماده هستند تا به سؤالات شما در این رابطه پاسخ دهند یا وکالت شما در چنین پروندههایی را بر عهده بگیرند.
سوالات متداول
آیا ترساندن با سلاح نیز سرقت مسلحانه محسوب میشود؟
اگر سرقتی اتفاق نیفتد خیر. در این صورت، عنوان مجرمانه این عمل تهدید با سلاح خواهد بود.
تفاوت سرقت مسلحانه گروهی و انفرادی در مجازات چیست؟
مجازات سرقت گروهی شدیدتر است.
آیا سلاح سرد نیز مشمول این جرم میشود؟
بله.