برای رسمیت یافتن ازدواج بینالمللی در ایران، باید آن را مطابق با قوانین کشور به ثبت رساند. اینجاست که شرایط قانونی ثبت ازدواج بین المللی در ایران اهمیت پیدا میکند. در این مقاله از بلاگ ترازو، با این نوع ازدواج، شرایط قانونی، مزایا، چالش‌ها و اقداماتی که برای ثبت آن در ایران باید انجام شوند، آشنا می‌شوید.
ازدواج بینالمللی چیست؟
ازدواج بینالمللی به نوعی از ازدواج گفته می‌شود که در آن، زن و شوهر از دو تابعیت مختلف هستند. ممکن است تابعیت یکی از آنها ایرانی باشد یا هر دو تابعیت کشورهای دیگری غیر از ایران را داشته باشند. در صورتی که یکی از زوجین ایرانی باشد و بخواهد از حمایت‌های قانونی مربوط به ازدواج در ایران بهره‌مند شود، باید این واقعه حقوقی را در ایران به ثبت برساند.
به عنوان مثال، ممکن است یکی از زوجین تابعیت عراقی داشته باشد و پس از ازدواج بینالمللی در عراق، بخواهد ازدواجش در ایران نیز از نظر قانونی به رسمیت شناخته شود. در این صورت، باید مراحل قانونی ثبت ازدواج بین المللی در ایران طی شوند.
شرایط قانونی ازدواج بینالمللی
شرایط قانونی ازدواج‌های بینالمللی یکسان نیست و به قوانین کشورهایی بستگی دارد که زن و شوهر تبعه آنها محسوب می‌شوند. برخی توافق‌های بینالمللی نیز ممکن است بر شرایط این ازدواج‌ها تأثیر بگذارند. در مجموع، برای اینکه چنین ازدواج‌هایی در کشورهای مختلف از نظر قانونی به رسمیت شناخته شوند، باید طبق قوانین آن کشورها به ثبت برسند.
برای اینکه ازدواج بینالمللی در ایران به ثبت برسد، باید شرایط قانونی آن وجود داشته باشد. درباره ازدواج مردان با زنان خارجی شرایط قانونی خاصی وجود ندارد، مگر اینکه مرد جزو کارکنان رسمی و دولتی باشد. در این صورت، ازدواج وی باید با اخذ مجوز از دولت ایران انجام شود. در مقابل، ازدواج بینالمللی دختران در ایران شرایط پیچیده‌تری دارد. در صورتی که زنی بخواهد با مرد خارجی ازدواج کند، باید مطابق با ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی، از دولت ایران مجوز قانونی بگیرد. البته، لازم به ذکر است که این ازدواج تنها با مرد خارجی مسلمان امکان‌پذیر است.
در واقع، طبق ماده ۱۰۵۹ قانون مدنی، ازدواج زن مسلمان ایرانی با مرد خارجی غیرمسلمان حتی به صورت موقت و ازدواج مرد مسلمان ایرانی با زن غیرمسلمانی که به اصطلاح کافر غیرکتابی نامیده می‌شود، به رسمیت شناخته نخواهد شد؛ به این معنا که این افراد از حمایت‌های قانونی مربوط به ازدواج در ایران برخوردار نخواهند شد.
شرایط قانونی ازدواج بین المللی دختران
ازدواج بینالمللی دختران علاوه بر شرایط قانونی که تا اینجا به آن اشاره شد، شرایط دیگری نیز دارد. دختر باکره برای چنین کاری به اذن در ازدواج نیاز دارد؛ به این معنا که باید پدر یا جد پدری او به این ازدواج رضایت دهد و اجازه‌نامه رسمی و محضری پدر یا جد پدری (ولی قهری) دختر ضمیمه مدارک ثبت ازدواج شود. در صورتی که ولی قهری در قید حیات نباشد نیز ارائه گواهی فوت وی ضرورت دارد. به منظور ثبت ازدواج زنانی که قبلا ازدواج کرده‌اند نیز اصل طلاق‌نامه یا گواهی فوت همسر سابق لازم است.
شرایط قانونی در چنین ازدواج‌هایی ممکن است در برخی موارد، پیچیده‌تر شود، پیشنهاد می‌کنیم که مشکلات خود در این زمینه را با یک وکیل یا مشاور حقوقی از پلتفرم حقوقی ترازو در میان بگذارید. بهترین وکلا و مشاوران حقوقی ایران در اسرع وقت به سؤال شما پاسخ خواهند داد.
تیم متخصص ترازو با وکلای پایه یک دادگستری آماده ارائه مشاوره تخصصی به سوالات و مسائل شماست.
مزایای ازدواج بین المللی چیست؟
- تبادل فرهنگی و آشنایی با آداب و رسوم یا سبک زندگی مردم سایر کشورها
- بهبود زندگی افراد و ایجاد فرصت‌های جدید فردی، تحصیلی و شغلی برای آنها
- تسهیل امور مربوط به مهاجرت و اقامت فرد در برخی موارد
چالش‌های مربوط به ازدواج بینالمللی
- اختلافاتی که در زمینه‌های فرهنگی، زبانی و مذهبی ممکن است میان زوجین وجود داشته باشد.
- فشارهای اجتماعی که ممکن است از سوی جوامع محلی به زوجین وارد شود.
- اختلاف قوانین خانواده در کشورهای متبوع زوجین و مشکلات ناشی از آن نظیر مسائل مربوط به حضانت فرزندان، ثبت ازدواج و وظایف قانونی زوجین در زندگی زناشویی
- تعیین قوانین حاکم بر مناسبات این ازدواج
مراحل قانونی ثبت ازدواج بینالمللی در ایران
ثبت ازدواج اتباع ایرانی خارج از کشور در سامانه میخک (مدیریت یکپارچه خدمات کنسولی) انجام می‌شود. بنابراین، باید مدارک و مستندات لازم ابتدا در این سامانه بارگذاری شوند. پس از آن، با مراجعه زوجین به کنسولگری ایران در زمان تعیین شده، مجوز ازدواج بینالمللی آنها صادر خواهد شد.
مدارک مورد نیاز برای ثبت ازدواج بین المللی
برای ثبت ازدواج‌های بینالمللی باید این مدارک و مستندات در سامانه میخک به ثبت برسند و به کنسولگری ایران ارائه شوند:
- اصل شناسنامه و گذرنامه معتبر و دارای عکس زوجین
- اصل گواهی ازدواج شرعی زوجین که از سوی یکی از مراکز اسلامی مورد تأیید کنسولی صادر شده است.
- اجازه‌نامه رسمی و محضری ولی قهری یا گواهی فوت وی در صورتی که زوجه باکره باشد.
- اصل طلاق‌نامه یا گواهی فوت همسر در صورتی که زوجین دارای سابقه طلاق یا وفات همسر خود باشند.
- اصل گواهی ازدواج محلی زوجین که مقامات ذی‌صلاح کشور مربوطه آن را صادر کرده‌اند.
- گواهی‌نامه بهداشتی و سلامت زوجین مبنی بر نداشتن هیچ‌گونه بیماری واگیردار و مانع برای ازدواج
- ۳ قطعه عکس جدید از هر یک از زوجین
- رسید بانکی پرداخت هزینه ثبت ازدواج به حساب کنسولگری مطابق با بخشنامه تعرفه کنسولی (در حال حاضر، هزینه ثبت ازدواج بینالمللی ۳۵ یورو است.)
علاوه بر این، در صورتی که زن ایرانی با مرد خارجی ازدواج میکند، می‌توان مدارکی را به درخواست زوجه از زوج دریافت کرد. این مدارک که در فقط در پرونده زوجه نگهداری می‌شوند، عبارت‌اند از:
- گواهی عدم سوءپیشینه مرد
- اصل گواهی تجرد مرد
- گواهی رسمی صادر شده از سوی مقامات ذی‌صلاح مبنی بر استطاعت مالی زوج خارجی
- تعهدنامه رسمی زوج مبنی بر پرداخت هزینه‌های متعارف زندگی و نفقه زن و فرزندان
حقوق و مسئولیت‌های زن و شوهر در ازدواج بینالمللی
زن و شوهری که با تابعیت‌های مختلف با یکدیگر ازدواج می‌کنند، ممکن است در هماهنگی مقررات ازدواج کشورهای متبوع خود با یکدیگر دچار مشکلاتی شوند. در این میان، توافق‌ها و کنوانسیون‌های بینالمللی و اعلامیه‌های جهانی مانند اعلامیه جهانی حقوق بشر نقش پررنگی پیدا میکند. زن و شوهر می‌توانند با توجه به مقررات بینالمللی و قوانین محلی خود در مسائلی مانند انتقال تابعیت و حضانت فرزندان یا حقوق زن در ازدواج چه مالی و چه غیر مالی با یکدیگر توافق کنند. آگاهی از قوانین کشورهای متبوع پیش از ازدواج می‌تواند تکلیف بسیاری از مسائل مربوط به حقوق و مسئولیت‌های زوجین در ازدواج‌های بینالمللی را روشن کند.
مساله‌ای به نام تابعیت در ازدواج‌های بینالمللی
در برخی موارد، ازدواج‌های بینالمللی منجر به تغییر تابعیت یکی از زوجین می‌شود. به موجب قوانین بسیاری از کشورهای جهان، زن و شوهر می‌توانند تابعیت کشور متبوع همسر خود را دریافت کنند. این موضوع به قوانین کشور مورد نظر و سیاست‌های آن در مورد مهاجرت و تابعیت بستگی دارد.
حقوق مالی و ارث در ازدواج بینالمللی
در زمینه حقوق مالی مانند نفقه و مهریه زوجه و مسائل حقوقی مربوط به ارث نیز ممکن است کشورهای مختلف، قوانین متفاوتی داشته باشند که توجه به آنها پیش از ازدواج ضروری است. به طور مثال، طبق قوانین و مقررات ایران، کافر از مسلمان ارث نمی‌برد. بنابراین، اگر یکی از زوجین مسلمان نباشد، ممکن است در این زمینه با مشکلاتی مواجه شود.
از آنجایی که ممکن است کشور مورد نظر شما در زمینه تابعیت پس از ازدواج بینالمللی یا حقوق مالی مربوط به آن، قوانین خاصی داشته باشد، بهتر است پیش از هر اقدامی با یک وکیل یا مشاور حقوقی با تجربه مشورت کنید. وکلا و مشاوران حقوق خانواده ترازو همواره آماده هستند تا به سؤالات شما پاسخ دهند یا شما را در این مسیر راهنمایی کنند.
تیم متخصص ترازو با وکلای پایه یک دادگستری آماده ارائه مشاوره تخصصی به سوالات و مسائل شماست.
سخن پایانی
ازدواج بین المللی با وجود شیرینی‌هایی که ممکن است داشته باشد، اغلب با مشکلات و چالش‌هایی مواجه می‌شود. اختلافات در قوانین کشورهای متبوع زن و شوهر یکی از این چالش‌ها است. آشنایی با قوانین این کشورها می‌تواند بسیاری از مشکلات ناشی از ازدواج‌های بینالمللی را حل کند. به همین دلیل، هوشمندانه‌ترین اقدام این است که پیش از ازدواج با یک وکیل یا مشاور حقوقی باتجربه و آگاه به قوانین روز دنیا در زمینه ازدواج مشورت کنید. پیشنهاد ما برای این کار، وکلا و مشاوران حقوقی ترازو هستند.