گرچه در قوانین قدیمی‌تر ما چیزی به نام طلاق توافقی وجود نداشت، اما با صنعتی شدن زندگی و اقتضائات آن، روند طولانی پرونده‌های طلاق سبب شده بود تا عرف حقوقی چیزی به نام طلاق توافقی را به رسمیت بشناسد که بعدتر در قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ نیز بازتاب داشت و عملا قانون‌گذار نیز آن را پذیرفت. در این مقاله قصد داریم تا قدری در مورد مراحل طلاق توافقی برای شما خواننده عزیز سخن بگوییم، پس با ما همراه باشید.
مراحل طلاق توافقی
طلاق توافقی نوعی از طلاق است که در آن زن و مرد هر دو تمایل به جدایی دارند و بر سر مسائل مالی مانند مهریه، نفقه و اجرت المثل و همچنین مسایل غیرمالی مانند حضانت فرزندان توافق کرده‌اند. در این زمان، برای ثبت و اجرای طلاق باید مراحلی طی‌گردد. پس اگر احیانا شما هم از آن دسته افرادی هستید که نیاز به اطلاعاتی در این زمینه دارید، متن زیر می‌تواند راه‌گشای شما باشد. مراحل طلاق توافقی به ترتیب عبارتند از:
۱. مراجعه به مراکز مشاوره خانواده بهزیستی
بنابر اعلام دادگستری کل استان تهران از آذر ماه ۹۷، ثبت دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، صرفا با ارائه گواهی عدم انصراف از طلاق که توسط مراکز مشاوره خانواده بهزیستی صادر گردیده، امکان‌پذیر است. کسانی که متقاضی طلاق توافقی هستند، باید طبق فرایند ذیل ابتدا به سامانه تصمیم مراجعه کرده و پس از تشکیل پرونده، جلسات مشاوره را بگذرانند. مراحل این کار به این شکل است.
- مراجعه متقاضی به سایت zaman.behzisti.net سامانه تصمیم.
- نوبت‌گیری اینترنتی از مرکز ارزیابی اولیه
- مراجعه متقاضی به مرکز ارزیابی اولیه طبق نوبت دریافتی
- پذیرش و ارزیابی اولیه (حدود ۴۰ دقیقه) در مرکز ارزیابی اولیه
- اعلام نظر مرکز ارزیاب اولیه به واحد ارجاع
- ارجاع پرونده به مراکز مشاوره یا کلینیک‌های مددکاری توسط واحد ارجاع
- مراجعه متقاضی به مرکز مشاوره یا کلینیک مددکاری
- برگزاری جلسات مشاوره، مددکاری و … در مرکز مشاوره یا کلینیک مددکاری
- اعلام نظر مراکز مشاوره یا کلینیک‌های مددکاری – برگزاری ۵ جلسه در حداقل ۴۵ روز از زمان ارجاع مرکز ارزیاب اولیه به مرکز مشاوره یا کلینیک مددکاری
- ارجاع فرم اعلام نظر به واحد ارجاع توسط مرکز مشاوره یا کلینیک مددکاری
- اگر جلسات مشاوره و مددکاری منجر به سازش شود، پرونده توسط واحد ارجاع بایگانی می شود.
- اگر نتیجه پرونده عدم سازش باشد ،پرونده به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ارسال خواهد شد.
کل این فرایند اینترنتی است و نوبت‌گیری، ارجاع و پاسخ‌دهی مراکز مشاوره یا کلینیک‌های مددکاری، اینترنتی خواهد بود و برگه کاغذی اعتبار قانونی نخواهد داشت.
۲. ثبت دادخواست طلاق توافقی
پس از مراجعه زوجین به بهزیستی و گرفتن گواهی عدم انصراف از این مرکز، طرفین یا وکیل ایشان با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، اقدام به ثبت دادخواست طلاق توافقی می‌کنند. در متن دادخواست باید به توافقات انجام شده توسط زن و مرد اشاره شود. پس از ثبت دادخواست در دفاتر الکترونیک، این دادخواست از طریق سامانه به دادگاه خانواده مربوطه ارسال و از طریق واحد ارجاع، شعبه مربوطه نیز مشخص خواهد شد.
۳. تعیین جلسه رسیدگی و برگزاری آن
پس از این که پرونده توسط مدیر دفتر شعبه کنترل شد، با دستور ریاست شعبه، وقت رسیدگی تعیین و به طرفین یا وکیل ایشان ابلاغ خواهد شد. قاضی پس از تشکیل جلسه و مشاهده نظر کارشناس و با در نظر گرفتن توافقات انجام‌شده، اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش خواهد کرد. البته باید دانست که طبق قانون در طلاق توافقی، نیازی به ارجاع به داوری نیست و همان نظر کارشناسی برای صدور حکم کافی است.
باید توجه داشت که اگر زن باکره باشد، دادگاه قبل از صدور حکم، اقدام به ارجاع زن به سازمان پزشکی قانونی خواهد کرد. پزشکی قانونی با بررسی وضعیت باکره بودن یا نبودن زن، اقدام به صدور گواهی بکارت خواهد کرد. ممکن است بگویید که در طلاق توافقی زن و مرد در مورد همه چیز توافق کرده‌اند، پس چه نیازی به این گواهی است؟ این گواهی حتما برای پاک کردن نام همسر از شناسنامه به کار شما خواهد آمد.
۴. حضور در دفترخانه طلاق
چهارمین مرحله از مراحل طلاق توافقی، حضور طرفین یا وکیل ایشان در دفترخانه ثبت طلاق است. گواهی عدم امکان سازش دارای اعتباری به مدت ۳ ماه از تاریخ قطعیت حکم است و از آنجا که طلاق توافقی است، طرفین حق تجدیدنظرخواهی و فرجام‌خواهی را از خود ساقط می‌کنند تا روند کار تسریع شود. بنابراین تا ۳ ماه از تاریخ صدور حکم، زوج یا وکیل او باید با در دست داشتن گواهی عدم امکان سازش، به دفترخانه مراجعه کند تا طلاق ایشان ثبت گردد. در غیر این‌صورت، مجددا باید اقدام به تشکیل پرونده و ثبت دادخواست طلاق کنند و مراحل طلاق توافقی را از ابتدا طی کنند.
ثبت طلاق نیاز به آزمایش بارداری دارد، مگر این که طرفین خود اقرار به وجود جنین کنند. البته وجود جنین مانع از ثبت طلاق نبوده و تنها مدت عده زن در این حالت، تا زمان وضع حمل او خواهد بود.
مراحل طلاق توافقی با وکیل چطور است؟
توصیه ما به شما این است که در هر کار حقوقی، حتما از حضور وکیل باتجربه بهره‌مند شوید تا هم کارتان تسریع شود و هم جلوی بسیاری از مشکلات بعدی گرفته شود. بسیاری تصور می‌کنند هزینه وکیل امری غیرضروری است و صرفا با دانستن مواد قانونی می‌توان برای پرونده‌هایی مانند انجام مراحل طلاق توافقی اقدام کرد. اما حقوق یک دانش است و نیاز به تخصص دارد. همچنین عدم آشنایی به حقوق و تکالیف فرد، سبب تحمیل هزینه‌های به مراتب بیشتری به او خواهد شد.
برای اخذ وکیل طی مراحل طلاق توافقی، به صورت‌های مختلفی می‌توانید عمل کنید. راه نخست از طریق مراجعه حضوری به وکیل است که در این صورت توافقات طرفین نوشته شده و توسط ایشان امضا می‌گردد و وکالت نامه وکیل نیز امضا می‌شود. راه دوم مشاوره تلفنی و انجام وکالت از طریق سامانه ثنا خواهد بود. در این روش ابتدا شما با وکیل بر اساس شناخت خود صحبت کرده و وکیل در سامانه قرارداد وکالت را ثبت خواهد کرد و کدی از طریق سامانه ثنا برای موکل ارسال خواهد شد. با اعلام این کد به وکیل، قرارداد وکیل ثبت شده حساب می‌شود.
در طلاق توافقی ارجاع امر به وکیل می‌تواند اثراتی داشته باشد. تسریع در روند پرونده یکی از این امور است به این شکل که حداکثر بین ۲۰ روز تا ۳ ماه، پرونده مختومه می‌گردد. البته برخی از وکلا با تغییر ظاهر پرونده از طلاق توافقی به طلاق از جانب مرد یا زن، سبب می‌شوند مرحله مشاوره حذف شده و مدت زمان طلاق کوتاه‌تر شود. همچنین به دلیل نزاع احتمالی میان طرفین، با این کار دیگر از مواجهه با طرف دیگر راحت خواهید شد. تنها زمانی که نیاز به حضور شماست در جلسات مشاوره است که حضور در این جلسات الزامی است. همچنین در کلان‌شهر‌ها که تردد دشوار و زمان‌گیر است، رجوع به وکیل سبب عدم اتلاف وقت شما خواهد بود.
سخن پایانی
در صورتی که شما نیز می‌خواهید اقدام به طی مراحل طلاق توافقی کنید، بهتر است این کار را با حضور وکیلی مجرب در این زمینه آغاز کنید تا در روند کار تسریع شده و حق و حقوق‌تان به بهترین نحو تامین شود. در غیر این صورت، مراحل طلاق توافقی دارای پیچیدگی‌های حقوقی و اندکی زمان‌بر خواهد بود.
۱. برای طلاق توافقی چه باید کرد؟
قبل از هر چیز توافق در مسایل مالی و غیرمالی بین زوجین باید صورت گرفته و سپس از طریق سامانه تصمیم اقدام کرد.