قصور پزشکی در سالهای اخیر، به ویژه در حوزههایی مشخص از جمله زیبایی، به یکی از حساسترین و پیچیدهترین پروندههای قضایی تبدیل شده است. این موارد و پروندهها یک اتفاق ساده نیست؛ ب این خبرها ار روانی و حقوقی هم بر جامعه پزشکی و هم بر بیماران به همراه دارد. اما در همه حوادث ناگواری که منجر به فوت بیمار میشود، پزشک مقصر است و حبس به همراه دارد؟ بازپرس دادسرای جرایم پزشکی به تازگی جزئیات مهمی را در این باره تشریح کرده که نشان میدهد رویه قضایی کشور به جای حبس، به دنبال حفظ کادر درمانی است. در ادامه این مقاله ترازو، امکان و شرایط حبس در قصور پزشکی را تعریف کردهایم.
نظر قانون درباره قصور پزشکی
بر اساس قانون، مجازات قصور پزشکی منجر به فوت میتواند از ۶ ماه تا یک سال و در برخی شرایط خاص، تا ۳ سال حبس باشد. با این حال معمولا از صدور مستقیم حکم حبس پرهیز میشود.
چراکه خطا و اشتباه، جزئی جدا نشدنی از حرفه پرخطر پزشکی است. قضات و دادگاهها معتقدند پزشکی که در صدها مورد جان بیماران را نجات داده، در صورت یک خطای غیرعمدی، نباید با حبس از سیستم درمانی کشور خارج شود؛ به همین دلیل، در بیشتر موارد، مجازات حبس به جزای نقدی تبدیل میشود.
قصوری که حبس قطعی دارد
با وجود همراهی سیستم قضایی، دادگاهها در موارد خاصی که پزشک از چارچوب اخلاقی و حرفهای خارج شده باشد، حکم حبس را قطعی صادر کرده و از تبدیل آن به جزای نقدی خودداری میکنند. این موارد عبارت است از:
۱- سابقه قصور متعدد: پزشک دارای سوابق تکراری در قصورهای درمانی باشد، بهخصوص اگر این سوابق منجر به فوت شده باشند.
۲- همکاری با افراد غیرمتخصص: همکاری پزشک با افراد فاقد صلاحیت حرفهای یا مداخلهگران درمانی که موجب آسیب به بیمار شده است.
۳- قصور فاحش و غیرقابل توجیه: درصد تقصیر پزشک در گزارش کارشناسی بسیار بالا (مثلاً ۸۰ یا ۹۰ درصد) تشخیص داده شود؛ به این معنی که خطای انجام شده به هیچ وجه با استانداردهای علمی و عرف پزشکی قابل توجیه نیست.
شرایط در جراحیهای پرخطر
یکی از نکات مهم در بحث قصور پزشکی، وضعیت جراحیهای بسیار پرخطر است که شانس موفقیت پایینی دارند.
به گفته بازپرس دادسرای جرایم پزشکی، اگر بیمار در شرایطی باشد که جراحی نکردن او، مرگش را حتمی کند، پزشک وظیفه دارد حتی با احتمال کم، جراحی را انجام دهد. در چنین مواردی، اگر پزشک کاملا مطابق با اصول علمی عمل کند و هیچ بیاحتیاطی یا بیمبالاتی از وی سر نزده باشد، فوت بیمار قصور پزشکی محسوب نمیشود. چرا که اصل بر نجات جان بیمار است، حتی اگر شانس موفقیت پایین باشد.
همیشه با یاد داشته باشید که با آنکه قانون مجازات حبس را در نظر گرفته است، اما دستگاه قضایی تلاش میکند با تبدیل آن به جریمه نقدی، میان حمایت از حقوق بیمار و حفظ تخصص پزشکی در جامعه، تعادل برقرار کند. اگر در این مورد نیاز به اطلاعات دقیقتر دارید میتوانید با وکلای ترازو به شکلآنلاین در تماس باشید و از آنها مشاوره بگیرید.