ایران، با تودیع رسمی سند الحاق نزد سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) در ژنو، به موافقت‌نامه‌های «استراسبورگ» و «وین» پیوست. این اقدام، به عنوان گامی مهم در ارتقای دیپلماسی حقوقی کشور و تقویت حضور قانونی در مجامع بین‌المللی شناخته می‌شود.
اهمیت طبقه‌بندی در مالکیت فکری
موافقت‌نامه‌های استراسبورگ و وین، در حقیقت، نظام‌های طبقه‌بندی استاندارد در عرصه بین‌المللی هستند؛ هر دو به شکل مستقیم در چارچوب کنوانسیون پاریس (که ایران پیشتر به آن ملحق شده) فعالیت می‌کنند. پیوستن به این دو سند، چه تغییراتی در حوزه قانون مالکیت فکری ایجاد می‌کند؟
۱- موافقت‌نامه استراسبورگ (IPC): این موافقت‌نامه، یک سیستم مشترک برای طبقه‌بندی بین‌المللی اختراعات ایجاد می‌کند. بر همین اساس، اختراعات به بخش‌ها، طبقات و گروه‌های دقیق فنی تقسیم می‌شوند. این کار، هم به مراجع ثبتی برای دسته‌بندی و جستجوی مؤثر اسناد ثبت اختراع کمک می‌کند و هم به فناوران و مخترعان امکان می‌دهد تا اختراعات خود را با کدهای استاندارد جهانی تعریف کنند.
۲- موافقت‌نامه وین: این سند به طبقه‌بندی عناصر تصویری علائم تجاری اختصاص دارد. با توجه به پیچیدگی طراحی علائم تجاری در تجارت مدرن امروز، این طبقه‌بندی ضروری است. به ادارات ثبت علائم تجاری کمک می‌کند تا بتوانند نشانه‌های مربوط به عناصر تصویری را در آگهی‌ها و اسناد رسمی درج کنند.
پیامدهای حقوقی الحاق
پیوستن به این موافقت‌نامه‌ها، نتایج ملموسی برای ذی‌نفعان داخلی و کنشگران فناوری و تجارت به همراه دارد.
استفاده از کدهای استاندارد IPC و طبقه‌بندی وین، ابزاری ایجاد می‌کند که نوآوران و تجار ایرانی می‌توانند به سهولت اختراعات یا علائم تجاری خود را در هر نقطه از جهان ثبت کنند و تحت حمایت قانونی قرار دهند. این کار فرآیند ثبت را هم در داخل و هم در خارج از کشور سریع‌تر و استانداردتر می‌کند.
از طرفی ادارات ثبت اختراع و علائم تجاری ایران با به‌کارگیری این نظام‌های طبقه‌بندی، کارایی خود را در بازیابی اسناد و بررسی سوابق به شکل چشمگیری افزایش می‌دهند.
در مجموع، الحاق ایران به استراسبورگ و وین، گامی ضروری برای همگام‌سازی قوانین داخلی مالکیت فکری با استانداردهای جهانی و فراهم آوردن زیرساختی محکم برای حمایت از نوآوری و تجارت بین‌المللی است.