سامانه ثنا چیست؟‌

سامانه ثنا در حال حاضر یکی از راه‌های ابلاغ اوراق قضایی است که با پیشرفت فناوری‌های ارتباطی در کشورمان مورد استفاده قرار گرفته است. ابلاغ اوراق قضایی، یکی از مراحل مهم در فرایند دادرسی منصفانه و عادلانه است. زیرا فرد باید از وجود دعوا علیه خود در دادگستری آگاه باشد تا به موقع بتواند در مقام دفاع از خود برآمده و احقاق حق کند. همچنین مراحل مختلف دادرسی در صورت لزوم باید به اطلاع طرفین دعوا برسد تا بتوانند به موقع اقدامات لازم را به عمل آورند.

در گذشته ابلاغ اوراق قضایی به شکل دستی و توسط مامورین ابلاغ انجام می‌گرفت. اما با فراگیر شدن فناوری‌های ارتباطی و کم‌هزینه‌تر بودن این روش، ابلاغ الکترونیک جای ابلاغ دستی را گرفت. در این روش، اوراق قضایی از طریق سیستم به فرد ابلاغ شده و به اطلاع ایشان می‌رسد. اگر شما نیز مایلید تا با سیستم ابلاغ اوراق قضایی یا همان ثنا آشنا شوید، با ما در این مقاله همراه باشید.

ثبت نام و احراز هویت در سامانه ثنا

سامانه ثنا که نام آن مخفف «ثبت‌‌نام الکترونیکی» است، سامانه‌ای است که از طریق آن ابلاغ اوراق قضایی صورت می‌گیرد. برای اطلاع از ابلاغیه‌ها و اوراق قضایی، ابتدا باید در این سامانه ثبت‌نام کنید. ثبت‌نام در سامانه در حال حاضر تنها از طریق مراجعه حضوری به دفاتر خدمات قضایی امکان‌پذیر است. البته این امر تنها یک بارو آن هم جهت احراز هویت فرد انجام می‌شود.

بعد از مراجعه به دفاتر الکترونیک خدمات قضایی و احراز هویت فرد، یک نام کاربری و یک رمز برای ورود به این سامانه در اختیار شما قرار خواهد گرفت که باید در حفظ آن کوشا باشید. این نام کاربری و رمز عبور برای دسترسی شما به این سامانه به شما داده شده است.

مدارک لازم جهت ثبت‌نام در سامانه ثنا

مدارک مورد نیازی که برای این کار لازم است از این قرار است:

• مدارک هویتی مانند کارت ملی و شناسنامه؛
• شماره تلفن؛
• یک قطعه عکس پرسنلی؛
• ارائه یک قبض خدمات عمومی مانند برق یا آب که حاوی کدپستی باشد.

پس از ارائه این مدارک و ثبت در دفتر خدمات قضایی، نام کاربری و رمز عبور در اختیار شما قرار گرفته و پرینت اطلاعت ثبت‌نامی به شما تحویل داده خواهد شد.

ورود به سامانه ثنا

برای ورود به سامانه ثنا باید از طریق سایت عدلیران به آدرس https://adliran.ir اقدام کنید. مراقب آدرس‌های جعلی در این زمینه باشید. پس از باز کردن این سایت در مرورگر خود، گزینه‌های مختلفی در اختیار شما قرار دارد که برای ابلاغ اوراق قضایی باید عنوان «سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی» را انتخاب کنید. پس از ورود به این بخش، باید نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کرده و وارد سایت شوید. حال دیگر وارد سامانه ثنا شده‌اید و می‌توانید از امکانات آن بهره‌مند شوید.

ورود به سامانه ثنا با گوشی

ورود به سامانه ثنا از طریق گوشی همانند ورود از طریق رایانه شخصی است. برای ورود از طریق گوشی باید با مرورگر گوشی وارد سایت عدل‌ ایران شده و مراحل قبل را طی کنید. در گذشته نرم‌افزاری برای نصب در گوشی تلفن همراه وجود داشت که از سایت عدل‌ ایران قابل دریافت بود. اما در حال حاضر این نرم‌افزار از سامانه مذکور حذف شده است. بنابراین بهتر است از نرم‌افزارهای مشابهی که ممکن است در مارکت‌های مختلف برای این‌ کار وجود داشته باشد پرهیز کنید، زیرا ممکن است با مواردی مانند سرقت اطلاعات شخصی مواجه شوید.

رویت ابلاغیه در سامانه ثنا

هنگامی که فرد دارای ابلاغیه در سامانه ثنا باشد، پیامکی از طریق سامانه عدل ایران برای او ارسال خواهد شد. باید توجه داشته باشید که پیامک مذکور صرفا با شناسه ADLIRAN به شما داده خواهد شد و فاقد هرگونه شماره تلفن و لینک است. پس از دریافت پیامک، اگر پیش از این در سامانه ثبت‌نام نکرده‌اید، باید ابتدا مراحل ثبت‌نام را طی کنید و سپس اقدام به رؤیت ابلاغیه کنید. اگر پیش‌تر ثبت‌نام را انجام داده‌اید، کافی است با در دست داشتن رمز عبور و نام کاربری، به صفحه خود مراجعه کرده و در بخش ابلاغیه‌های جدید، ابلاغیه خود را مشاهده کنید.

در صورت دریافت پیامک و خودداری از مراجعه به سامانه ابلاغ، این کار شما به منزله استنکاف از قبول اوراق قضایی موضوع ماده ۷۰ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی محسوب می‌شود.

ابلاغ قانونی و ابلاغ واقعی در سامانه ثنا

ابلاغ اوراق قضایی به خود شخص، ابلاغ واقعی تلقی خواهد شد. ابلاغ قانونی نیز به مواردی مانند ابلاغ اوراق به بستگان و خادمان و …، الصاق ابلاغ در محل یا ابلاغ از طریق نشر آگهی و ابلاغ به آخرین محل ثبت‌شده در مرجع ثبت شرکت‌ها (مستفاد از ماده ۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی) گفته می‌شود. اما از جهت نتیجه چه تفاوتی میان ابلاغ واقعی و قانونی وجود دارد؟

مهمترین اثر ابلاغ در حضوری و یا غیابی شدن رای است. یعنی اگر وقت دادرسی به خوانده ابلاغ واقعی نشده باشد و او در هیچ یک از جلسات دادرسی حاضر نشود و یا لایحه‌ای ارسال نکند، رای صادره غیابی محسوب می‌شود و اگر اخطاریه به خود خوانده ابلاغ شود (ابلاغ واقعی)، هر چند در جلسه دادگاه حاضر نشود، رای صادره حضوری محسوب می‌شود. در نتیجه شخصی که رای غیابی علیه او صادر شده، علاوه بر حق تجدیدنظرخواهی، حق واخواهی نیز خواهد داشت. اما در آرای حضوری، خوانده صرفا حق تجدیدنظرخواهی خواهد داشت و واخواهی مختص آرای غیابی می باشد.

بر اساس ماده ۱۳ آیین‌نامه نحوه استفاده از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، مصوب ۱۳۹۵/۰۵/۲۴، وصول الکترونیکی اوراق قضایی به حساب کاربری مخاطب در سامانه ابلاغ، ابلاغ محسوب می‌شود. رؤیت اوراق قضایی در سامانه ابلاغ، با ثبت زمان و سایر جزئیات، ذخیره می‌شود و کلیه آثار ابلاغ واقعی بر آن مترتب می‌گردد. ورود به سامانه ابلاغ از طریق حساب کاربری و رؤیت اوراق از این طریق، به منزله رسید است.

بر اساس ماده مذکور، در صورت ابلاغ اوراق به سامانه ثنا و ورود فرد به سامانه، ابلاغ از نوع قانونی خواهد بود. همچنین اگر فرد ابلاغیه را باز کرده و آن را بخواند، به منزله ابلاغ واقعی خواهد بود. البته در ابلاغ الکترونیکی، مخاطب در صورتی می‌تواند اظهار بی‌اطلاعی کند که ثابت نماید به لحاظ عدم دسترسی یا نقص در سامانه رایانه‌ای و سامانه مخابراتی، از مفاد ابلاغ مطلع نشده است.

سامانه ثنا خارج از کشور

ایرانیان مقیم خارج از کشور که نیاز به استفاده از سامانه ثنا دارند، می‌توانند از طریق آدرس international.adliran.ir اقدام کنند. البته به دلیل مسایل امنیتی، در حال حاضر دسترسی به این سایت ظاهرا با محدودیت‌هایی روبروست. اخیرا نیز قوه قضاییه در تعامل با وزارت خارجه به توافق رسید تا در جهت بررسی امکان فنی استفاده ایرانیان خارج از کشور از این سامانه، اقداماتی به عمل آورد. البته در حال حاضر افراد خارج از ایران می‌توانند با استفاده از وی‌پی‌ان‌هایی که سرور ایران را دارند، به سامانه اصلی متصل گردند.

پیگیری پرونده قضایی در سامانه ثنا

یکی از مواردی که در سامانه ثنا قابل رویت است، جریان و روند پرونده‌های مرتبط با شخص است. پس از ورود به سامانه با نام کاربری و رمز عبور، می‌توانید از قسمت اطلاع‌رسانی برای اشخاص، اطلاعات پرونده (مانند خلاصه پرونده) و روند آن را مشاهده کنید.

سخن پایانی

سامانه ثنا یکی از راه‌هایی است که جهت برقراری دولت الکترونیک محقق شده است. از طریق این سامانه می‌توانید از ابلاغیه‌های قضایی خود مطلع شده و در جریان روند پرونده قضایی خود قرار بگیرید. اگر در این زمینه سوالی دارید، بهتر است آن را با مشاورین و وکلای ما در پلتفرم حقوقی ترازو در میان بگذارید.

سوالات متداول