مهریه سنگین؛ قانون جدید مهریه چیست؟

گرفتن مهریه سنگین همیشه یکی از مسائل مورد سوال بوده و هست. مهریه مالی است که پس از ازدواج از طرف مرد به مالکیت زن درمی‌آید و مرد متعهد می‌شود که آن را به زن بدهد. مهریه ریشه در سنت و مذهب مسلمانان دارد و در عرف، نشانه احترام گذاشتن مرد به زن و تعهد مرد برای تأمین زندگی اوست. متاسفانه امروزه تعیین مهریه‌های سنگین، بیشتر از این که نشانه سنت پیامبر و محبت مرد به زن باشد، مانعی برای تشکیل خانواده و عامل مشکلاتی در زندگی مشترک مرد و زن شده است. قانون‌گذار با توجه به اوضاع فعلی، چاره‌ای در نظر گرفته است که در ادامه آن را شرح می‌دهیم. پس با ما همراه باشید.

قانون مهریه بیش از ۱۱۰ سکه

مطابق قانون، اگر مهریه در زمان عقد ازدواج تا سقف ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد و مرد توانایی مالی برای پراخت آن را نداشته باشد یا از پرداخت آن خودداری کند، زن می‌تواند حبس مرد را از دادگاه بخواهد. اما برای مهریه سنگین (بیشتر از ۱۱۰ سکه)، در صورتی می‌تواند مرد را محکوم به حبس کند که ملائت (توانایی مالی) مرد را ثابت کند.

آیا گرفتن مهریه سنگین از مرد ممکن است؟

در صورت رعایت مقررات مخصوص به مهریه که در قانون آمده است، زن و مرد برای تعیین مقدار مهریه هیچ محدودیتی ندارند و با توافق می‌توانند هر مبلغ یا مالی را تعیین کنند. مرد متعهد است مهریه را به صورت تمام و کمال پرداخت کند. مالکیت مهریه از هر نوع مالی باشد، مانند پول نقد، سکه طلا یا املاک، متعلق به زن است و حق گرفتن مهریه سنگین از او سلب نشده است. قانون‌گذار با تصویب قانون مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه، فقط در چگونگی دریافت مهریه محدودیت ایجاد کرده است. پس حتی مهریه سنگین و خارج از توان مالی مرد و بیش از ۱۱۰ سکه را هم می‌توان به اجرا گذاشت که نحوه دریافت آن در دادگاه و توسط قاضی تعیین می‌شود.

حبس کردن مرد برای گرفتن مهریه بالای صد وده سکه

به زندان انداختن مرد برای مهریه تا ۱۱۰ سکه در صورتی که مرد توانایی مالی پرداخت آن را نداشته باشد یا با وجود توانایی مالی و به هر علت دیگری آن را پرداخت نکند، بدون هیچ شرط دیگری و بدون ثابت کردن توانایی مرد از سوی زن، با درخواست زن از دادگاه ممکن است. اما در مورد مهریه بالای ۱۱۰ سکه به جهت کاهش تعداد زندانیان مرد در مورد نپرداختن مهریه، زن در صورتی می‌تواند مرد را تا زمان پرداخت حبس کند که بتواند توانایی مالی مرد در پرداخت را ثابت کند.

آیا امکان قسط بندی مهریه وجود دارد؟

قسط بندی مهریه سنگین زمانی ممکن است که مرد توانایی مالی پرداخت به صورت یک باره تمام مهریه را ندارد. بنابراین مرد با طرح دعوای اعسار و اثبات نداشتن توانایی مالی، از دادگاه پرداخت اقساطی مهریه را درخواست می‌کند. دادگاه میزان این قسط را بر اساس توانایی مرد، درآمد او و هزینه‌های زندگی‌اش مشخص می‌کند. نحوه قسط بندی، فاصله بین اقساط و میزان هر قسط با بررسی وضعیت مالی مرد مشخص می‌شود و به نظر قاضی بستگی دارد و مقدار آن در قانون مشخص نشده است.

قانون جدید ممنوع الخروجی مهریه

مهریه یک بدهی و محکومیت مالی است و مطابق قانون، اگر مرد به پرداخت مهریه بیش از ۱۱۰ محکوم شود و از پرداخت آن خودداری کند یا به هر علتی نتواند آن را پرداخت کند، زن می‌تواند ممنوع الخروج کردن مرد را بخواهد. ممنوع الخروج بودن مرد تا زمانی است که مهریه را پرداخت کند یا اگر درخواست اعسار (نداشتن توانایی مالی) کرده است، تا زمانی که اعسار او ثابت شود و حکم آن صادر شود. البته مرد می‌تواند با سپردن وثیقه یا جلب رضایت زن، از حالت ممنوع الخروجی بیرون بیاید.

زن از دو راه می‌تواند اقدام به این امر کند. یک روش این است که به دادگاه مراجعه و تقاضای صدور قرار ممنوع الخروجی برای مرد کند. روش دیگر از طریق اجرای ثبت است که به دفترخانه رسمی ازدواجی که ازدواجش را ثبت کرده است مراجعه می‌کند و تقاضای صدور اجراییه می‌کند. سپس به اداره ثبت اسناد مراجعه می‌کند و برای ممنوع الخروجی شوهرش درخواست می‌دهد.

سخن پایانی

اگرچه تعیین و تلاش برای گرفتن مهریه سنگین چند سالی است مرسوم شده، اما آمار طلاق زوجینی که مهریه‌های سنگین داشته‌اند و بانوانی که با وجود مبلغ بالای مهریه تنها برای رهایی از زندگی مشترک طاقت فرسا، مجبور به بخشیدن مهریه به شوهر شده‌اند، نشان می‌دهد که مهریه‌ بالا تضمین خوشبختی زوجین نیست. با این وجود اگر شما نیز در مورد پرونده مهریه سنگین و به اجرا گذاشتن آن سوالی دارید، می‌توانید با وکلا و مشاوران ما در پلتفرم حقوقی ترازو مشورت کنید.

سوالات متداول