معافیت حق بیمه سهم کارفرما چه شرایطی دارد؟
کارفرما در قانون کار و تامین اجتماعی دارای تکالیفی است که باید به آنها عمل کند. از جمله پرداخت حق بیمه کارگر بر اساس قانون، از جمله امور تکلیفی است که بر عهده کارفرما قرار دارد. البته قانون‌گذار برای حمایت از کارگاه‌هایی که از تعداد کمی کارگر برخوردارند، دست به تصویب معافیتی زده است. با ما در این مقاله همراه باشید تا در مورد معافیت حق بیمه سهم کارفرما کمی بیشتر سخن بگوییم.
حق بیمه تکلیفی کارفرما
بر اساس ماده ۱۴۸ قانون کار، کارفرمایان کارگاه‌ها موظفند نسبت به بیمه نمودن کارگران واحد خود اقدام نمایند. همچنین طبق ماده ۳۶ قانون بیمه تامین اجتماعی، کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه سهم خود و کارگر بیمه‌شده‌اش به سازمان تامین اجتماعی است. همچنین مکلف است در موقع پرداخت مزد یا حقوق و مزایا، سهم بیمه‌شده را کسر نموده، سهم خود را به آن اضافه کرده و به سازمان تأدیه نماید.»
بر اساس تبصره ماده ۲۸ قانون تامین اجتماعی، حق بیمه سهم کارفرما، ۲۰ درصد مزد یا حقوق بیمه‌شده خواهد بود که با احتساب سهم بیمه‌شده و کمک دولت، کل حق بیمه به ۳۰ درصد مزد یا حقوق می‌رسد. توجه داشته باشید که کارفرما موظف است ۲۳ درصد حق بیمه سهم خود را پرداخت کرده و همچنین ۷ درصد سهم کارگر را نیز از دستمزد او کسر نموده و به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند.
قانون معافیت از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما
بر اساس قانون معافیت از پرداخت سهم بیمه مصوب ۱۳۶۱/۱۲/۱۶، از آغاز سال ۱۳۶۲ کارفرمایان کلیه کارگاه‌های تولیدی و صنعتی و فنی که حداکثر پنج نفر کارگر دارند و از خدمات دولتی (از قبیل برق، آب، تلفن و راه) استفاده می‌کنند، از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما معاف بوده و از ۵ نفر به بالا نسبت به مازاد ۵ نفر، حق بیمه را خواهند پرداخت. در واقع سهم بیمه این افراد باید توسط دولت به سازمان تامین اجتماعی پرداخت شود.
فعالیت‌های مشمول معافیت حق بیمه سهم کارفرما
برای استفاده از این قانون باید شرایطی وجود داشته باشد تا کارفرما مشمول آن شود. این قانون صرفا درباره کارگاه‌هاست و کارخانه‌جات، معادن، پیمانکاران و شرکت‌های خارجی از شمول این قانون مستثنی هستند. اما بر اساس آیین‌نامه اجرایی این قانون، کارگاه از نظر این آیین‌نامه به واحدهای تولیدی، صنعتی و فنی اطلاق می‌شود که حداکثر ۵۰ نفر کارگر داشته باشند.
همچنین کلیه کارگاه‌هایی که مشمول قانون تأمین اجتماعی قرار می‌گیرند و اداره آنها به هر صورت (اشخاص حقیقی یا حقوقی) بوده و فعالیت یا خدمات آنها جنبه تولیدی، صنعتی و فنی داشته باشد مشمول معافیت قانون مذکور خواهند بود.
کارگاه‌های مشمول معافیت حق بیمه سهم کارفرما
فهرست فعالیت‌های تولیدی، صنعتی و فنی مشمول معافیت حق بیمه سهم کارفرما تا میزان ۵ نفر کارگر (مصوب ۱۳۶۹/۰۲/۰۲ هیأت وزیران) به شرح زیر است:
- آلومینیم‌سازی و خم‌کاری؛
- اتاق‌سازی ماشین؛
- آهنگری، فلزتراشی (قطعه سازی)، حلبی‌سازی، تراشکاری؛
- انواع بافندگی؛
- پرورش ماهی؛
- پرورش و نگه‌داری دام و ماکیان؛
- ساخت و تعمیرات انواع پمپ آب؛
- تولید گازهای صنعتی و طبی و وسایل آتش‌نشانی؛
- ترازو، قپان و باسکول‌سازی؛
- تولدکنندگان تابلوهای فشار ضعیف و قوی برق؛
- شرکت‌های تعاونی تولیدی وابسته به ارگان‌های دولتی نظیر مرکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی کشور که فعالیت‌های آنها جنبه تولیدی، صنعتی و فنی دارد؛
- چاقوسازی؛
- تولید انواع چراغ خوراک‌پزی؛
- چاپخانه شامل: چاپ، حروف‌چینی، گراور سازی، کلیشه‌سازی، لیتوگرافی و انواع صحافی؛
- خبازی؛
- انواع دوزندگی؛
- درب و پنجره‌سازی؛
- ریخته‌گری؛
- سراجی شامل: کیف و چمدان و کمربندسازی و ساک؛
- سماورسازی؛
- صابون‌پزی؛
- کارگاه‌های صنایع دستی؛
- کارگاه‌های صنایع روستایی که فعالیت آنها جنبه تولیدی، صنعتی و فنی داشته و پروانه آنها توسط جهاد سازندگی صادر می‌شود؛
- فخاری؛
- قالب‌زنی؛
- تولیدکنندگان قفل؛
- کاشی‌سازی و سرامیک‌سازی؛
- تولید کفش (کفاشی) و پستائی‌سازی؛
- ساخت و تولید انواع مخازن؛
- موزائیک‌سازی – بلوک‌سازی؛
- سازندگان میز و صندلی، کمد، قفسه، کابینت آشپزخانه؛
- ساخت و تولید انواع ماشین‌آلات کشاورزی و وسایل و ادوات مربوطه و تعمیرات آنها؛
- معادن سطح‌الارضی که جنبه کارگاهی دارند؛
- نمدمالی؛
- یخدان‌سازی؛
- شرکت‌ها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی که جنبه تولیدی صنعتی داشته باشند و واحدهای تولیدی کشاورزی. (الحاقی به موجب تصویب‌نامه شماره ۵۰۰۲/ت۲۳۸۵۳ مورخ ۸۲/۱۲/۰۹)
میزان معافیت کارفرما از پرداخت حق بیمه ۵ نفر
کارفرمایان مشمول این قانون که حداکثر پنج نفر کارگر دارند، از پرداخت کل حق بیمه سهم کارفرما معاف می‌شوند و پرداخت این رقم به عهده دولت خواهد بود. در‌مورد کارفرمایانی که بیش از ۵ نفر کارگر دارند نسبت به متوسط حق بیمه (سهم کارفرما) کل افراد شاغل در هر ماه، برای پنج نفر معاف بوده و پرداخت این مبلغ به‌عهده دولت خواهد بود و کارفرما موظف به پرداخت مابقی سهم خود است.
تکلیف کارفرما جهت برخورداری از معافیت حق بیمه ۵ نفر
کارفرمایان مشمول این قانون مکلفند صورت مزد افراد شاغل در کارگاه خود و همچنین حق بیمه سهم آنان و مابقی حق بیمه سهم خود را براساس قانون و مقررات تأمین اجتماعی ظرف مهلت‌های مقرر به سازمان تسلیم و پرداخت نمایند. در غیر این صورت قبول پرداخت لیست‌های معوقه، موکول به بررسی و تأیید سازمان خواهد بود. در مورد کارفرمایانی که صورت مزد یا حقوق و نیز حق بیمه ماهانه سهم کارگر را تا دو ماه پس از مهلت قانونی ارسال و پرداخت نکنند، بخشودگی موضوع این قانون برای آن مدت منتفی می‌شود و مکلف به پرداخت حق بیمه قانونی ماهانه خواهند بود.
سخن پایانی
کارفرمایان کارگاه‌های کوچک در قانون مورد حمایت واقع شده و قانون برای ۵ نفر از کارگران ایشان، معافیت حق بیمه سهم کارفرما را برقرار کرده است. البته این معافیت صرفا در مورد کارگاه‌هایی است که در بالا ذکر شد و برای برخورداری از آن، کارفرما باید لیست حقوق و بیمه خود را بر اساس قوانین ارسال کند. اگر شما نیز در این مورد سوالی دارید، بهتر است تا آن را با همکاران ما در پلتفرم حقوقی ترازو در میان بگذارید.