اجرا گذاشتن سفته یا نحوه وصول سفته
اجرا گذاشتن سفته یا وصول سفته یکی از موارد متداول مراجعین به کارشناسان حقوقی است. همانطور که می‌دانید به سندی تجاری که به وسیله آن فرد تعهد می‌کند مبلغی مشخص را عندالمطالبه یا در زمانی معیّن به شخصی دیگر بپردازد، سفته می‌گویند. در مبادلات تجاری بازار به دلیل پرکاربرد بودن اسنادی مانند چک و سفته، عدم پرداخت مبلغ سفته در زمان معین یکی از اتفاقات پرتکرار است. بنابراین کسانی که از سفته استفاده می‌کنند، باید حتما از نحوه اجرا گذاشتن سفته و وصول آن اطلاع داشته باشند.
نحوه وصول سفته؛ سریعترین راه وصول سفته چیست؟
به مطالبه قانونی وجه سفته، واخواست یا اجرا گذاشتن سفته می‌گویند که به گواهی عدم پرداخت چک نیز شباهت دارد. با این کار دارنده نشان میدهد که با وصول سفته میخواهد از طریق قانونی وجه خود را از صادرکننده و ضامن‌های او طلب کند، زیرا به محض صدور واخواست در مراجع قانونی، ابلاغیه‌ای هم برای متعهدان ارسال می‌شود.
مسئولیت ظهرنویس یا پشت‌نویس
باید بدانید که اگر متعهدان سفته بیش از یک نفر باشند، یعنی یک یا چند نفر پشت سفته را امضا کرده باشند، در مقابل پرداخت وجه آن مسئولیت تضامنی خواهند داشت. طبق ماده ۲۸۶ قانون تجارت، دارنده برات تنها تا یک سال از تاریخ اعتراض به عدم تادیه می‌تواند به ظهرنویسان برات مراجعه کند. اگر چه به موجب رای وحدت رویه شماره ۵۹۷ مورخ ۱۲/۰۲/۱۳۷۴، «ظهرنویس» در این ماده به معنای مصطلح کلمه بوده و ناظر به شخصی که به عنوان ضامن برات را امضا کرده نیست. بنابراین با توجه به هدف اصلی از ضمانت، هیچ محدودیتی برای مراجعه به ضامن‌های برات جهت تادیه مبلغ وجود ندارد.
اگر دارنده بخواهد بر علیه صادرکننده و ضامن با هم واخواست تهیه کند، باید در برگه واخواست و در قسمت خوانده، هم نام صادرکننده و هم نام ضامن را درج کند. در قسمت شرح خواسته نیز می‌تواند تقاضای محکومیت هر دو را به ثبت برساند.
نحوه تنظیم سفته
بر اساس ماده ۳۰۸ قانون تجارت، علاوه بر مهر و امضا در سفته، باید تاریخ نیز درج شده باشد و هم‌چنین مبلغ موردتعهد باید در آن ذکر شود. علاوه بر این در سفته قسمتی برای نام و نام خانوادگی و نشانی محل سکونت صادرکننده دارد که نوشتن آنها ضروری است.
اگر می‌خواهید این سند برای شخص خاصی قابل وصول باشد، باید حتما نام و مشخصات او را در قسمت گیرنده درج کنید. البته سفته را میتوان در وجه حامل نیز نوشت که در این صورت کسی که آن را در دست دارد، می‌تواند وجه آن را مطالبه کند.
اجرا گذاشتن سفته تاریخ گذشته
اگر در مهلت قانونی یعنی ده روز پس از تاریخ تعهد، برای اجرا گذاشتن سفته اقدام نشود، این سند تجاری مزایای حقوقی خود را برای مطالبه در مراجع قانونی از دست خواهد داد، یعنی دیگر به عنوان یک سند عادی تلقی می‌شود.
در این شرایط برای این که شخص بتواند طلب خود را وصول کند، می‌تواند آن را همراه ارائه دادخواست به دادگاه و به عنوان مدرک طلب، به پرونده ضمیمه کند. به عبارتی بدون واخواست هم میتوانید سفته را وصول کنید ولی فقط به عنوان یک رسید معمولی به محکمه ارائه می‌شود.
مدت اعتبار سفته تاریخ دار
همانطور که گفته شد، ظرف مدت ده روز از تاریخ سررسید سفته، باید نسبت به واخواست آن اقدام کرد تا سفته سند تجاری محسوب شود. بعد از واخواست، مدت یک سال از تاریخ واخواست فرصت دارید تا علیه صادرکننده و ظهرنویسان اقدام کنید. بعد از گذشت این یک سال، دیگر امکان اقدام علیه ظهرنویسان وجود نداشته و تنها علیه صادرکننده میتوان اقدام به شکایت نمود.
هزینه اجرا گذاشتن سفته
وقتی می‌خواهید به عنوان یک سند تجاری و از طریق حقوقی برای اجرا گذاشتن سفته اقدام کنید، طبیعتا باید مبلغی را برای انجام عملیات حقوقی به مراجع قانونی بپردازید. مقدار این مبلغ کاملا بستگی به مبلغ سفته خواهد داشت. قسمتی از این هزینه برای صدور واخواست و بخشی نیز مربوط به ارائه دادخواست است.
به عنوان مثال برای مبلغ ۵۰ میلیون تومان، باید دو درصد از آن را به عنوان هزینه اجرا گذاشتن سفته و سه درصد برای تنظیم دادخواست بپردازید. البته اگر استطاعت پرداخت نداشته باشید، میتوانید تقاضای اعسار از پرداخت را در دادگاه ثبت کنید. گفتنی است اگر مبلغ سند تا ۲۰ میلیون تومان باشد، رسیدگی به آن به عهده شورای حل اختلاف است و اگر بیشتر باشد، این امر در صلاحیت دادگاه است.
اجرا گذاشتن سفته بدون تاریخ
اگر در قسمت تاریخ سند زمان دقیق معیّن نشود، معمولا برای اجرا گذاشتن سفته به یکی از روش‌های زیر عمل می‌شود که هر کدام شرایط وصول خودش را خواهد داشت:
- ممکن است در قسمت تاریخ بنویسند: به محض رؤیت یا عندالمطالبه، که در این صورت هر زمان که دارنده آن را برای وصول نزد صادرکننده ببرد، باید وجه مندرج در آن به فرد دارنده پرداخت شود.
- اگر زمان پس از رؤیت تعیین شود، مثلا در قسمت تاریخ بنویسند که پانزده روز پس از رؤیت، صادرکننده مکلف است ظرف این مدت مبلغ را بپردازد.
- گاهی هم در قسمت تاریخ، زمانی به نسبت تاریخ صدور آن درج می‌شود که در همان موعد صادرکننده مکلّف به پرداخت وجه خواهد بود.
امّا اگر سفته بدون تاریخ و هیچ نوشته‌ای صادر شود، دارنده می‌تواند آن را هر زمان که بخواهد پس از درج تاریخ، برای صدور واخواست و مطالبه نزد مراجع قانون ببرد.
حکم جلب سفته چقدر طول میکشد؟
از ابتدای طرح شکایت تا مراحل پرداخت مبلغ سفته حدود ۷۰ روز زمان طول می کشد که در صورت عدم پرداخت پس از این مدت، شاکی می تواند حکم جلب صادرکننده سفته را بگیرد.
مراحل شکایت سفته
پیش از این اشاره شد که حداکثر ده روز پس از تاریخ سررسید، باید برای اجرا گذاشتن سفته اقدام کنید. در غیر این صورت سفته به عنوان سند عادی محسوب شده و قابلیت پیگرد حقوقی نخواهد داشت.
برای اجرا گذاشتن سفته ابتدا باید به اداره واخواست دادگستری مراجعه کنید و پس از صدور آن علیه صادرکننده، دادخواست حقوقی تنظیم کنید. پس از این کار، برای صادرکننده ابلاغیه و سپس احضاریه فرستاده می‌شود تا او را از طریق قانونی ملزم به پرداخت وجه کنند. البته طی مراحل دادرسی میتوانید تقاضای توقیف اموال نیز برای گرفتن طلب خود داشته باشید.
قابلیت انتقال سفته
طبق مقرراتی که برای این سند تجاری در نظر گرفته شده است، دارنده می‌تواند آن را به فرد دیگری نیز انتقال دهد. عبارتی با عنوان «حواله کرد» روی سفته موجود است که به فرد اجازه میدهد آن را به شخص دیگری حواله کند.
نحوه به اجرا گذاشتن سفته ضمانت
سفته ضمانت، سفته‌ای است که فرد برای تضمین حسن انجام کار به کارفرما میدهد. در این نوع از سفته، به جای تاریخ سررسید، عبارت «ضمانت بابت حسن انجام کار» درج خواهد شد. برخلاف سفته‌های دیگر، این نوع از سفته باید در دادگاه مورد بررسی قرار بگیرد. بنابراین امکان اجرا از طریق ثبت برای آن وجود ندارد. کارفرما باید عدم انجام کار و یا ورود ضرر را در دادگاه اثبات کرده و پس از آن اقدام به وصول سفته کند.
آیا مبلغ سفته قسط بندی می‌شود؟
پس از تشکیل جلسه دادرسی در شورای حل اختلاف یا دادگاه که بستگی به مبلغ سفته دارد، صادرکننده می‌تواند تقاضای اعسار داشته باشد. یعنی ادعا کند که قدرت پرداخت مبلغ را به صورت یک جا ندارد و برای این کار شهادت شاهدان معتبر الزامی است.
وقتی دادگاه تقاضای صادرکننده را پذیرفت، می‌توانند بسته به درآمد فرد و به صورت توافقی، مبلغی را برای پرداخت ماهیانه تعیین کنند و دارنده نیز حق دارد برای قسط بندی کردن ضامن طلب کند که این امور با توافق حاصل می‌شود.
آیا سفته زندان دارد؟
همانطور که می‌دانید، امکان پیگیری سفته به صورت کیفری وجود ندارد. پس در قانون، مجازات حبس برای صادرکننده تعریف نشده است. امّا پس از ارائه دادخواست و تشکیل جلسه دادرسی، اگر شخص نتواند مبلغ بدهی خود را پرداخت کند، ممکن است قرار بازداشت برای او صادر شود.
البته شخص می‌تواند با تقاضای اعسار از بازداشت رها شده و به صورت اقساطی بدهی خود را تسویه کند که اگر در این مورد هم به تعهد خود عمل نکند، دادگاه می‌تواند قرار بازداشت را صادر کند تا صادرکننده مبلغ را بپردازد.
سخن پایانی
اسناد تجاری از گذشته تا امروز نقش مهمی در مبادلات تجاری داشته‌اند، به همین دلیل اطلاع از مقررات و قوانین مربوط به آنها ضروری است. اکنون که از مقررات مربوط به اجرا گذاشتن سفته، مدت زمان و هزینه آن و نحوه وصول و مراحل وصول سفته مطلع شدید، باید بدانید که طی کردن مراحل حقوقی برای وصول آن نیاز به تجربه و آگاهی کامل از مواد قانونی خواهد داشت. البته در صورت مراجعه به پلتفرم حقوقی ترازو دیگر نگران این موضوع نخواهید بود.
سوالات متداول
۱. آیا سفته حکم جلب و زندان دارد؟
سفته مانند چک حکم جلب ندارد و حقوقی است، ولی در صورت محکومیت به پرداخت مبلغ سفته و نپرداخت آن، میتوان حکم جلب گرفت.
۲. شکایت و حکم جلب سفته چقدر زمان میبرد؟
از ابتدای طرح شکایت تا مراحل پرداخت مبلغ سفته، حدود ۷۰ روز زمان طول میبرد که جزئیات آن را به طور کامل در این بخش بیان کردهایم.
۳. چگونه سفته را به اجرا بگذاریم؟
از طریق اداره واخواست دادگستری، ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ سررسید باید اقدام کرده و سپس دادخواست داد.
۴. آیا سفته شاهد میخواهد؟
خیر. امضای متعهد به تنهایی سبب ایجاد مسئولیت برای او می‌گردد.
من ۱۰۰میلیون سفته گرفتم . و توی سفته همه چیز از اسم و تاریخ وصول و ادرس رو درست نوشته شده . فقط بجای تاریخ صدور . مبلغ سفته رونوشتن .. الان زمانیکه بخوام اجرا بزارم این مورد مشکل ساز میشه؟؟
سلام تینای عزیز
اگر سفته فاقد تاریخ صدور باشه صرفا یک سند عادی به حساب میاد و دیگه سند تجاری نیست
موفق باشید
سلام
وقت بخیر
بنده جهت استخدام به یک شرکتی مبلغ ۱۵ میلیون تومان سفته ارائه دادم و در زمان استخدام اجازه اینکه ذکر بشه جهت حسن انجام کار داده نشد فقط گفتن امضا و اثر انگشت زده بشه و دو ضامن امضا کنند.
در قرار داد ذکر شده که اگر زودتر از ۶ ماه از شرکت استفعا بدید باید به عنوان هزینه آموزش مبلغ ۵ تومان پرداخت کنید تا تضامین آزاد بشه.
میخواستم راهنماییم کنید الان بنده میخواهم بعد از گذشت ۴ ماه استفعا بدم باید این مبلغ را پرداخت کنم یا خیر و راهی است که کمکم کنید؟
باسپاس
سلام دوست عزیز. بهتر بود که در سفته قید می‌کردید که برای حسن انجام کار است. در این موارد میتوانید با استفاده از شاهدان اعلام کنید که سفته متعلق به قرارداد کار است.
سلام و عرض ادب بنده یه شرکتی کار میکردم و سفته دادم البته اثر انگشت نزدم فقط امضا زدم الان میگن اجرا میزاریم آیا میتونن ؟
سلام رضای عزیز. اگر در سفته قید ضمانت وجود نداشته باشه، به راحتی قابلیت اجرا داره. البته شما میتونید با در دست داشتن قرارداد و سایر قرائن اثبات کنید که این سفته به خاطر ضمانت کار بوده است.
سلام وقت بخیر من ۳۰۰ میلیون ی زندانی رو ضمانت کردم ینی سفته دادم ب سندگذارش. الان درغیبت هست زندانی چقدر زمان میبره بتونه سند گذار اقدام کنه برای سفته هام؟
سلام دوست عزیز. مغمولا سفته بعد از پروسه انجام واخواست و رای دادگاه قابل مطالبه هست که در هر شعبه‌ای زمان متفاوتی به طول می‌انجامد.
سلام وقت بخیر
من ی مشکل حقوقی دارم، از ی نفر ۹۰ میلیون سفته گرفتم ک قرار بود ماهانه مبلغی…. پرداخت کند تا ۹۰ میلیون تمام شود ولی اصلا هیچ مبلغی پرداخت نکرده هیچ، فردای روزی ک سفته ها امضا اثر انگشت زده شکایت کرده ک ب زور سفته ها امضا کرد،
ولی سفته ها تاریخ نداره و یک نفر ب اعنوان شاهد حضور داشته
حالا ب نظرتون باید چیکار کنم
فرید عزیز سلام
اصل بر اینه که هر کس اسناد رو آزادانه امضا میکنه و اگر خلافش رو بگه باید بتونه در دادگاه ثابتش کنه. پس جای نگرانی نیست
ضمنا شما میتونید سفته ها رو اجرا بزارید . البته توصیه میکنیم این مسیر رو با یه وکیل ادامه بدید میتونید از طریقق لینک زیر اقدام کنید
موفق باشید
مشاوره حقوقی آنلاین پلتفرم حقوقی ترازو
سلام برای توقیف اموال از طریق سفته میتوان به اجرائیات ثبت اسناد مراجعه کرد؟ راه توقیف نمودن اموال بدون اینکه صادر کننده سفته متوجه بشه چیست؟؟
سلام دوست عزیز. خیر برای سفته باید به دادگاه مراجعه کنید. میتوانید قبل از طرح دعوا تامین خواسته کنید
سلام خسته نباشید بنده یه قرارداد کاری عادی بایه موبایل فروش نوشتیم و مبلغ ۷۰ تومن واسه فروش اقساطی بهش دادم که از سود حاصله ۶ درصد هم بمن بده و ۱۵۰ تومن سفته گرفتم دوماه اول سر پرداختها اذیت کرد و میخوام فسخ کنم میگه برو هرکار میخوای بکن کارمند آموزش پرورش هست فیش و حکم هم جهت ضمانت گذاشته چکار کنم
سلام دوست عزیز. در اولین گام بهتره با ارسال یک اظهارنامه از ایشون بخواهید که به تعهداتشون پایبند باشند و مبلغ سفته رو پرداخت کنند. بعد از اون میتونید در دادگاه طرح دعوا کنید و فسخ معامله رو از دادگاه بخواهید.
سلام میتونم در قدم اول از طریق بانک مرکزی سفته ها رو واخواست کنم بعد شکایت ؟
سفته ها بدون تاریخ هست
آیا تاریخ بزنم
سلام و وقت بخیر
میتونید با زدن تاریخ و از طریق دفاتر خدمات قضایی اقدام به واخواست کنید.
موفق باشید.
سلام تو ی شرکتی کار میکردم حدود یک سال پیش ۵۰ میلیون سفته امضا کردم دقت ب تاریخشو اینا نکردم الان میخوام سفته رو بگیرم ازشون امروز فردا میکنن چیکار باید کنم میتونن اجرا بزارنش؟اگه اره چجوری ازشون بگیرم؟؟
سلام دوست عزیز. معمولا این چنین سفته‌هایی برای ضمانت دریافت میشه و در صورتی که خسارتی وارد نشده باشه قابل مطالبه نیست. البته به شرطی که قید ضمانت درج شده باشه. برای دریافت میتونید اظهارنامه برای شرکت ارسال کنید.
سلام وقتتون بخیر من یه سفته از کسی بابت طلبم دارم با این پول معامله میکرده ماهی یه مقدار پول به من هم میداده الان میگه ندارم اصل پولو بدم ایا سفته را به اجرا بزارم پولهایی به حساب من ریخته از اصل پول کم میسه ممنون
سلام دوست عزیز. اگر چنین توافقی مبنی بر دریافت سود بین شما قابل اثبات باشه و شبهه ربا ایجاد نشه، اون میزان به عنوان اصل پول محاسبه نمی‌شه.
سلام.۱۳ میلیون سفته از کسی داشتم که اجرا گذاشتم.بهش ۴۰روز زمان دادن که ببینه ابلاغیه رو.اما ندیده.بعد ۴۵ روز رفتم شورا ،میگن طرف ابلاغیه رو ندیده ،شما بیاد جواز کسب یا فیش حقوقی و کارت ملی کپی کنید بیارید .میگم چرا میگن قاونه.جواب درستی ندادن.چرا باید حواز کسب یا فیش حقوقی من باید ببرم؟من که خواهان هستم نه کسی که سفته داده.این فیش حقوقی برای چی میخوان؟لطفا راانمایی کنید
سلام محسن عزیز
با توجه به غیابی‌بودن رای احتمالا برای اجرای رای ازتون تامین یا وثیقه مناسب خواسته اند. اگر اینطور باشه. بله طبق قانون برای اجرا باید وثیقه بدید.
سلام.از شخصی حدود ۷۰۰ میلیون سفته دارم.. هزینه دادگاهی و به اجرا گزاشتن سفته چقد برام هزینه داره!؟
با سلام مهدی عزیز
هزینه شما چیزی حدود ۵ درصد مبلغ سفته خواهد بود که در صورت عدم توانایی میتوانید درخواست اعسار بدهید
موفق باشید