تقسیم ارث بین دختر و پسر و قوانین ارث فرزندان

تقسیم ارث بین دختر و پسر و قوانین ارث فرزندان

آبان 1, 1399
  /  
منتشر شده در ارث
،
مقالات
،

نحوه تقسیم ارث بین فرزندان دختر و پسر متوفی از جمله موارد مهم در تقسیم ارث یا ماترکی است که از متوفی بر جا می‌ماند و در نظام حقوقی ایران احکام و قوانین خاصی دارد.

حتما تا به حال در مورد قانون تقسیم ارث بین فرزندان دختر و پسر چیزهایی شنیده‌­اید و می­‌دانید که پسران دو برابر دختران ارث می‌برند، اما شاید از استثنائات آن خبر نداشته باشید. گاهی برخی افراد از وکلا می‌پرسند که آیا سهم‌الارث پسر و دختر مساوی شده است؟ در ادامه به بررسی قوانین تقسیم ارث بین فرزندان می‌پردازیم و به تمامی این ابهامات پاسخ می‌دهیم.

قانون جدید تقسیم ارث بین فرزندان در سال ۱۴۰۱

طبق ماده ۸۶۱ قانون مدنی، موجب ارث دو امر است: نسب و سبب. خویشاوندان نسبی آنهایی هستند که رابطه­‌ی هم‌خونی با متوفی دارند و خویشاوندان سببی آن دسته از افرادی هستند که به سبب ازدواج، دارای رابطه‌­ی فامیلی با متوفی شده‌­اند.

به موجب رابطه­­‌ی نسبی، دختر از طبقه اول ارث می‌­باشد و سهم ارث دختر از پدر، بر طبقات بعدی مقدم است. یعنی در صورتی­‌که متوفی فرزندانی داشته باشد، خویشاوندان دیگرِ ایشان در طبقات دوم و سوم، ارث نمی‌برند.

تا اینجا متوجه شدیم که دختر متوفی از طبقه اول ارث است و نسبت به بقیه­­‌ی وراث مقدم‌­تر است. حال به بررسی حالت‌­های مختلف ارث دختر از والدین می‌­پردازیم.

اگر متوفی ابوین نداشته اما یک یا چند اولاد داشته باشد، ماترک به شکل زیر بین آنها تقسیم می­‌شود:

  • اگر فرزند یک نفر باشد خواه پسر یا دختر، تمام‌ ترکه به او می‌رسد.
  • اگر همه­‌ فرزندان دختر باشند، ماترک بین آنها به طور مساوی تقسیم می­‌شود.
  • اگر تعداد اولاد، متعدد بوده و بعضی دختر و بعضی پسر باشند، پسر دو برابر دختر ارث می‌برد.
  • اگر تنها وارثان متوفی مادر و پدر و یک دختر باشند، یک ششم ارث به پدر، یک ششم به مادر و سه ششم به دختر تعلق می­‌گیرد و باقی مانده که یک ششم است، تقسیم بر پنج می‌­شود. از این مقدار یک پنجم به پدر، یک پنجم به مادر و سه پنجم به دختر تعلق می­‌گیرد.
  • اگر تنها وارث متوفی مادر و پدرش با چند دختر باشند، یک ششم ترکه به پدر و یک ششم به مادر و بقیه که چهار ششم است، بین دختران به طور مساوی تقسیم خواهد شد.
  • اگر تنها وارث متوفی مادر، پدر، دختر و پسرش باشند، یک ششم ارث به پدر، یک ششم به مادر و بقیه (چهار ششم) بین دختران و پسران تقسیم می‌­شود. به طوری که به پسران دو برابر سهم‌الارث دختران برسد.

با توجه به این ماده متوجه می‌شویم که اگر وارث متوفی تنها یک دختر باشد و وراث دیگری از طبقه اول یا زوج و زوجه وجود نداشته باشد، دختر متوفی تمامی ارث را خواهد برد.

قانون جدید تساوی ارث دختر و پسر ۱۴۰۱

بسیار از ما سوال می‌شود که در قانون جدید آیا سهم دختر و پسر مساوی شده است یا خیر؟ باید بگوییم که هیچ قانون جدیدی در این باره تصویب نشده و کماکان به طور کلی سهم الارث پسر به اندازه دو برابر سهم دختر است.

نحوه تقسیم ارث پدر بین فرزندان دختر و پسر

در توضیح سهم پسر از تقسیم ارث، باید به این نکته توجه داشته باشید که چنانچه فرزندان، همه پسر یا همه دختر باشند، سهمشان مساوی است. بنابراین قانون برابری ارث دختر و پسر، تنها در همین مورد امکان­‌پذیر است در غیر این صورت، سهم پسر دو برابر سهم دختر است. در واقع بعد از پرداخت دیون و وصایای متوفی، چنانچه مالی باقی بماند، پسر دو برابر دختر ارث می‌­برد.

سهم الارث دختر و پسر از مادر

مدتی است که این سوال به یکی از پرسش‌­های متداول تبدیل شده و بسیاری از افراد می­‌خواهند بدانند که طبق قانون جدید سهم الارث دختران و پسران از مادر متوفیِ خود چه مقدار خواهد بود. جالب است بدانید که در تقسیم سهم الارث بین پدر و مادر تفاوتی وجود ندارد. یعنی در هر صورت سهم پسران دو برابر سهم دختران است. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید به مقاله ارث از مادر مراجعه کنید.

 استثناء در سهم الارث دختران

در مطالبی که برایتان عنوان کردیم، حالات مختلف قواعد تقسیم ارث در صورت وجود دختر و پسر را برای متوفی بررسی کردیم. اکنون به یکی از استثنائات طبقه اول می‌­پردازیم.

بر مبنای ماده ۹۱۰ قانون مدنی، هرگاه میت اولاد داشته باشد، حتی یک نفر، اولادِ اولاد او (نوه) ارث نمی‌برند. یعنی اگر متوفی، دختر یا دخترانی داشته باشد، نوه‌­ها و یا نتیجه­‌های او ارث نخواهند برد.

ماده ۹۱۱ قانون مدنی می‌گوید: هر گاه میت اولادِ بلا­واسطه نداشته باشد، اولادِ اولاد او قائم‌ مقام اولاد بوده و بدین طریق جزو وراث طبقه­‌ی اول محسوب شده و با هر یک از ابوین که زنده باشد ارث‌ می‌­برد. تقسیم ارث بین اولاد بر حسب نسل به عمل می­آید. یعنی هر نسل حصه‌­ی کسی را می­‌برد که توسط او به میت می‌­رسد. بنابراین اولاد پسر دو برابر اولاد دختر ارث می‌­برند.

این ماده همچنین بیان می‌کند که اگر هیچکدام از فرزندان میت در قید حیات نباشند، نوه‌ها ارث پدر یا مادر خود را می‌برند. به این معنا که اگر دختر متوفی در هنگام فوت والدین خود در قید حیات نباشد اما فرزندانی داشته باشد، آنها سهم الارث مادر خود را بر مبنای قواعد بالا به ارث می‌­برند.

برابر کردن سهم دختر و پسر با استفاده از وصیت

شاید تا به حال عبارت قانون برابری ارث دختر و پسر را شنیده باشید و بخواهید اطلاعاتی در مورد آن کسب کنید. اگر تعداد پسران، کمتر از نصف تعداد دخترها باشند مثلاً دو پسر و پنج دختر، وصیت زیاده بر ثلث می‌شود و می‌توان سهم الارث را به صورت مساوی بین آنها تقسیم کرد.

اگر وارث، مازاد بر ثلث را تنفیذ کنند، مثل حالت اول سهم پسران و دختران برابر خواهد شد و اگر تنفیذ نکنند، وصیت تا ثلث معتبر خواهد بود. نتیجه‌ای که به دست خواهد آمد این است که سهم دختران تا جایی که ممکن است به سهم پسران نزدیک خواهد شد.

تقسیم زمین کشاورزی بین دختر و پسر

طبق آنچه که در قانون آمده، تمامی وراث در تمامی زمین‌های موروث به نسبت دو سهم پسر و یک سهم دختر شریک هستند. در کل، زمین کشاورزی هر مقدار که باشد، مابین فرزندان به نسبت سهم‌الارثشان که دختران نصف پسران می‌باشد، ارث می‌برند.

همچنین دختران می‌توانند اجرت‌المثل سال‌های تصرف و منافع حاصل از آن را از پسران مطالبه کنند. در مورد حفر چاه هم این مسئله را بهتر است  بدانیم که حفر چاه جدید بر مالکیت نیست. اگر چاه حفر شده، صرفاً متعلق به زمین کشاورزی مورد نظر باشد، می‌توانند هزینه حفر را به نسبت قدرالسهم وراث مطالبه کنند. ولی چنانچه به آن زمین کشاورزی مربوط نباشد، چاه، متعلق به حفرکنندگان آن است. همچنین اگر تقسیم نامه بین وراث وجود نداشته باشد، آنها می‌توانند دادخواست تقسیم ترکه بدهند.

سخن پایانی

در این مقاله در مورد سهم الارث دختر و پسر، تقسیم ارث بین دختر و پسر و ارث فرزندان اطلاعاتی را در اختیار شما گذاشتیم. امیدواریم که این مطالب برای شما مفید بوده باشد. برای اطلاعات بیشتر می­‌توانید با مشاوران حقوقی پلتفرم ترازو ارتباط برقرار کنید.

سوالات متداول

اگر متوفی تنها یک دختر داشته باشد و غیر از او وارث دیگری نباشد نحوه تقسیم ارث چگونه خواهد بود؟

در این صورت دختر متوفی تمامی اموال ماترک را به ارث خواهد برد.

اگر متوفی چند دختر داشته و وارث دیگری نداشته باشد، ماترک او چگونه تقسیم خواهد شد؟

در این حالت تمام اموال به جامانده بین دختران به صورت مساوی تقسیم می­‌شود.

در صورت وجود فرزندان دختر و پسر تقسیم ارثیه چگونه خواهد بود؟

در این صورت فرزندان پسر دو برابر فرزندان دختر ارث می­‌برند.

آیا سهم الارث پسر و دختر مساوی شده است؟

خیر. هنوز هم سهم دختر نصف پسر است.

ارث پدر بین فرزندان دختر و پسر چگونه تقسیم میشود؟

ارث پسر دو برابر ارث دختر است.

۴.۱/۵ - (۱۰۱ امتیاز)

دیدگاه شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

۱۴۲ دیدگاه ثبت شده
بابک شهریور 9, 1400
پاسخ

سلام خسته نباشید، اگر۶ دختر و ۱ پسر باشند، پسر چقدر ارث میبرد

پاسخ

سلام بابک عزیز

پسر ۲ هشتم اموال رو به ارث میبره
موفق باشی

نینا شهریور 4, 1400
پاسخ

سلام تعداد فرزندان ۲ نفر دختر و پسر
اگر پدر مرگشان طبیعی نبوده باشد
و به قتل رسیده باشد
وصیت نامه ای صورت نگرفته
قانون همچنان پا برجاست؟؟؟

کارشناس حقوقی ترازو شهریور 28, 1400
پاسخ

سلام دوست عزیز. خیر تفاوتی نمی‌کنه. پسر دو برابر دختر ارث خواهد برد.

کریم شهریور 2, 1400
پاسخ

سلام ببخشید ما ۵ دختر و ۲ برادر هستیم مادرم در قید حیاط هست تقسیم ارث چگونه می‌شود برای ما ممنون میشم پاسخ بدید

کارشناس حقوقی ترازو شهریور 28, 1400
پاسخ

سلام کریم عزیز
همسر یک هشتم ارث می‌برد.
هر یک از دختران بدون احتساب سهم مادر (از مابقی ارث) یک نهم
و هر یک از پسران بدون احتساب سهم مادر (از مابقی ارث) دو نهم ارث خواهند برد.

نهال مرداد 26, 1400
پاسخ

سلام خسته نباشید
اگر مادر وپدر فوت کرده باشند وپدر زن گرفته وبچه داشته باشد
ارث مادری به بچهای زن دوم متوفی می رسد ؟

پاسخ

سلام نهال عزیز
ارث هر کس فقط به فرزندان واقعی خودش میرسه پس بچه های زن دوم از همسر اول ارثی نمیبرن

بهرامی مرداد 22, 1400
پاسخ

سلام اگر متوفی ۷ دختر و ۶پسر داشته باشه ارث به این صورت که پسر دو سهم و دختر یک سهم ببرد تقسیم می شود؟

کارشناس حقوقی ترازو مرداد 26, 1400
پاسخ

سلام دوست عزیز. بله در فرض نبود دیگر ورثه هر پسر دو نوزدهم و هر دختر یک نوزدهم ارث میبره.

مینا شهریور 18, 1401
پاسخ

سلام وقتتون بخیر ،من پدرم یکسال پیش از دنیا رفتن ،برادر بزرگم شکایت کردند که خانه پدری برود مزایده،۴ برادر دارم و یک دختر هستم ،پدرم قبل از مرگش گفته بودند سهم دختر و پسر مساوی باید باشد ولی جایی ننوشتن ،آیا قانونی هست که دختر و پسر چون تعداد دختر خیلی کمتر از پسر است مساوی اجرا شود؟

کارشناس حقوقی ترازو شهریور 20, 1401
پاسخ

سلام و وقت بخیر
اگه متوفی در زمان حیات وصیت کنه اموال بین دختر و پسر به تساوی تقسیم بشه و وصیت نامه طبق قانون تنظیم شده باشه و یا در مواردی مورد تایید وراث باشه، صرفا تا یک سوم اموال طبق وصیت به تساوی تقسیم میشه.

shaho مرداد 15, 1400
پاسخ

سلام اگر متوفی ٣پسر و ٣دختر داشته باشد چگونه تقسیم میشود
یا اگر ٣پسر و ٢دختر داشته باشد مثلا از ١٠هکتار چقد به پسر ها و چقدر به دختر ها میرسد ممنون میشم جوابگو باشید

پاسخ

سلام دوست عزیز
هر پسر ۲ نهم و هر دختر یک نهم از‌ اموال رو به ارث میبره
موفق باشی

بی نشان تیر 29, 1400
پاسخ

سلام
تقسیم ارث بین مادرم و یک دختر و دو پسر به چه صورت است

با سلام
مادر یک هشتم، پسرها هر کدام دو پنجم و دختر یک پنجم از باقیمانده اموال را به ارث خواهند برد.

علی رحمانی تیر 29, 1400
پاسخ

سلام پدرم با بالای هشتاد سال اقدام به فروش اموال جهت دختر خود نموده است وحتی قصد دارد برای خرید منزل مسکونی برای دختر املاک ارث باقیمانده چهار فرزند پسر خود را بنفع دختر بفروشد آیا با توجه به کهولت سن میتواند .

پاسخ

سلام علی عزیز
بله ایشون مالک اموال خودشون هستن و میتونن هر کاری باهاش بکنن
مگر اینکه دچار زوال عقلی شده باشن که باید در دادگاه ثابت بشه تا از تصرف در اموالشون ممنوع بشن

ارام تیر 29, 1400
پاسخ

اگر یه دختر یک پسر باشن چطور برابر نیست؟

پاسخ

سلام ارام عزیز
خیر در این صورت هم پسر دو برابر دختر ارث میبره
موفق باشی

مهدی تیر 26, 1400
پاسخ

سلام خسته نباشید اگر متوفی یک دختر و سه پسر داشته باشد سهم ارث چگونه است.ممنون میشم اگه پاسخ بدین

کارشناس حقوقی ترازو تیر 28, 1400
پاسخ

سلام مهدی عزیز
دختر یک هفتم و هر پسر دو هفتم ارث می‌بره.