مجازات جرم نگهداری مشروبات الکلی در خانه و ماشین چیست؟

مصرف مشروبات الکلی در نظام شرعی حرام بوده و در چارچوب قانونی به عنوان جرم شناخته می‌شود. قانون‌گذار برای این اقدام، مجازات خاصی را تعیین کرده است. این موضوع به دلیل تاثیرات نظر فقها و احکام شرع و خطراتی است که به دلیل مصرف این مواد ایجاد می‌شود؛ زیرا فرد  پس از مصرف الکل، کنترل ذهنی خودش را از دست می‌دهد. در نتیجه استفاده از نوشیدنی، نظم عمومی جامعه را مختل کرده و آسیب‌هایی را متوجه فرد و دیگران می‌کند.

در نتیجه، تمامی فعالیت‌های مرتبط با الکل، از جمله ساخت و تولید، حمل و نگهداری، خرید و فروش و سایر موارد مشابه، به عنوان جرم محسوب می‌شود. در ادامه درباره مجازات نگهداری مشروب در خانه و ماشین موارد مهم را ارائه کرده‌ایم.

مجازات داشتن مشروب در خانه

مجازات نگهداری مشروبات الکلی، به‌عنوان یک جرم تعزیری تعریف می‌شود. این در حالی است که مجازات مصرف‌کننده، از نوع حدی تعیین شده است.

مطابق با ماده ۷۰۲ قانون مجازات اسلامی، هر شخصی که در زمینه تولید، خرید، فروش و حمل و نقل یا نگهداری مشروبات الکلی فعالیت کند، یا آن‌ها را در اختیار دیگران قرار دهد، محکوم به ۶ ماه تا یک سال حبس، تا ۷۴ ضربه شلاق و همچنین پرداخت جزای نقدی معادل ۵ برابر ارزش عرفی (تجاری) کالای مذکور خواهد شد.

توجه به این نکته حائز اهمیت است، مجازات حمل و نگهداری مشروب نوعی مجازات غیرقابل تعلیق محسوب می‌شود؛ یعنی  قاضی تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند نسبت به صدور قرار تعلیق تعقیب اقدام کند.

حکم نگهداری مشروب در ماشین

نگهداری مشروبات الکلی در خودرو همانند خانه مشمول ماده ۷۰۲ تعزیرات خواهد بود. بر اساس این ماده هرکس مشروبات الکلی را بسازد یا بخرد یا بفروشد یا در معرض فروش قرار دهد یا حمل یا نگهداری کند یا در اختیار دیگری قرار دهد، به شش ماه تا یک سال حبس و تا هفتاد و چهار (۷۴) ضربه شلاق و نیز پرداخت جزای نقدی به میزان پنج برابر ارزش عرفی (تجاری) کالای یادشده محکوم می شود.

ظبط خودروی حامل مشروبات الکلی

قانون‌گذار در تبصره ۱ ماده ۷۰۳ قانون مجازات اسلامی، به تعیین تکلیف در مورد خودروی حامل مشروب پرداخته است. البته باید توجه داشت که این مجازات صرفا در مواردی است که میزان مشروبات الکلی بیش از ۲۰ لیتر باشد و در مورد موارد کمتر به همان مجازات مقرر در ماده ۷۰۲ اکتفا خواهد شد. مطابق این ماده اگر کسی بیش از ۲۰ لیتر مشروب در ماشین داشته باشد، علاوه بر مجازات ماده ۷۰۲، برای ضبط خودروی او دو حالت متصور است:

• حمل و نگهداری مشروبات الکلی در خودرو، با اطلاع مالک وسیله نقلیه: در این حالت، وسیله نقلیه به نفع دولت ضبط خواهد شد.
• حمل و نگهداری مشروبات الکلی در خودرو، بدون اطلاع مالک وسیله نقلیه: در این صورت، فرد متهم به پرداخت جریمه نقدی معادل قیمت وسیله نقلیه خواهد بود. لازم به ذکر است که این مجازات و جریمه مالی، علاوه بر تنبیهات مقرر در ماده ۷۰۲ قانون مجازات برای حمل و نگهداری مشروبات الکلی تعیین شده است.

حکم نگهداری شیشه خالی مشروب

بر اساس ماده ۲۰ قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر، تنها نگهداری ادوات مربوط به استعمال مواد مخدر به عنوان جرم شناخته می‌شود؛ بنابراین، نگهداری بطری‌های خالی مشروبات الکلی تحت شمول این قانون قرار نمی‌گیرد و از منظر قانونی جرم محسوب نخواهد شد.

حکم ساخت مشروب در خانه

تولید مشروبات الکلی نیز در ماده ۷۰۲ قانون مجازات اسلامی، به عنوان یک جرم تلقی شده است. بر اساس این ماده، مجازات تولید مشروبات دست‌ساز در منزل و جرایم مالی مربوط به هر لیتر از آن به شرح زیر خواهد بود.

• ۶ ماه تا یک سال حبس
• تا ۷۴ ضربه شلاق
• پرداخت جزای نقدی به میزان ۵ برابر ارزش عرفی (تجاری) کالای موضوع جرم

با توجه به اینکه مجازات حبس ناشی از ساخت مشروبات الکلی معادل حبس درجه ۶ است، بر اساس ماده ۶ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، در صورت وجود یک یا چند مورد از عوامل تخفیف، دادگاه می‌تواند میزان مجازات حبس را  با توجه به شرایط متهم، بین یک تا دو درجه تقلیل دهد.

جریمه هر لیتر مشروب دست‌ساز در خانه

در ماده ۷۰۲ قانون مجازات اسلامی، جریمه نقدی به عنوان یکی از مجازات‌های مرتبط با تولید مشروبات الکلی تعیین شده و میزان آن معادل ۵ برابر ارزش عرفی و تجاری آن محصول مشخص شده است. بر این اساس، جریمه هر لیتر مشروب دست‌ساز بر مبنای نرخ روز محاسبه خواهد شد و مطابق با این ماده، فرد محکوم موظف است مبلغ مذکور را طبق مجازات نگهداری مشروب، به دولت پرداخت کند.

نحوه رسیدگی به جرم حمل و نگهداری مشروبات الکلی

فرآیند رسیدگی به جرم حمل و نگهداری مشروبات الکلی مراحل مشخص دارد. پس از دستگیری شخص توسط ضابطین قضایی به اتهام حمل و نگهداری مشروبات الکلی، یا در پی طرح شکایتی خصوصی در این زمینه، پرونده برای انجام تحقیقات مقدماتی به دادسرا ارسال خواهد شد.

سپس بازپرس نسبت به انجام تحقیقات و بررسی شواهد موجود اقدام کرده و در صورت تشخیص مجرم بودن متهم، یکی از انواع قرار نهایی دادسرا، از جمله قرار جلب به دادرسی را صادر می‌کند. سپس پرونده جهت صدور کیفرخواست به دادستان ارجاع داده خواهد شد. پس از صدور کیفرخواست، پرونده برای ادامه رسیدگی‌ها و تعیین حکم مجازات مربوط به حمل و نگهداری مشروبات الکلی به شعبه دادگاه کیفری دو ارسال می‌شود.

نمونه رأی برائت نگهداری مشروب

 در ادامه یک نمونه رأی برائت دادگاه به جرم نگهداری مشروبات الکلی را جهت شناخت بیشتر ارائه کرده‌ایم. تا با نحوه رسیدگی به این پرونده‌ها و صدور حکم برای آن‌ها بیشتر آشنا شوید.

در خصوص واخواهی آقای ……….. به وکالت از آقای ……… فرزند …….؛ و خانم ……….. فرزند ……… نسبت به دادنامه شماره …………… مورخ ۹۱/۰۱/۲۴ صادره از این دادگاه که به موجب آن هر یک از واخواه‌ها به اتهام مشارکت در نگهداری نیم لیتر مشروب الکلی دست‌ساز به پرداخت ۲ میلیون ریال جزای نقدی بدل از حبس و یک میلیون ریال جزای نقدی بدل از شلاق و نیز پرداخت ۳۷۵ هزار ریال جزای نقدی به عنوان ۵ برابر ارزش عرفی مشروب مکشوفه در حق صندوق دولت جمهوری اسلامی ایران محکوم شده‌اند.

در این مرحله از رسیدگی متهمان در دفاع از خود اظهار کرده‌اند مشروب مکشوفه از رستوران که یک محل عمومی است و رانندگان خودروهای کسب و سنگین و اتوبوس‌های مسافربری در آن جهت صرف غذا حاضر می‌شوند و افراد زیادی به آنجا رفت و آمد دارند. لذا منکر مالکیت مکشوفه شده‌اند و از طرفی نیز مأمورین کاشف، مشروب را از دست متهمان نگرفته و از زیر صندلی رستوران کشف کرده‌اند.

لذا مالکیت مشروب مکشوفه به متهمان محل تردید است و واخواهی نامبردگان در این محل از رسیدگی مؤثر در مقام بوده مستندا به اصل کلی اصاله البرائت حکم به برائت مشاور الی‌ها صادر و اعلام می‌شود. رای صادره حضوری ظرف ۲۰ روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظر خواهی در محاکم تجدید نظرات مرکزی است..

سخن پایانی

حمل مشروبات الکلی و ساخت آن‌ها طبق ماده ۷۰۲ و ۷۰۳ قانون مجازات اسلامی، جرم است. در صورت نگهداری مشروبات، مجازات‌هایی مانند حبس، شلاق و پرداخت جزای نقدی برای متهم تعیین شده است؛ بنابراین، علاوه بر صدماتی که خرید و مصرف مشروبات تقلبی برای فرد دارند، کسانی که این ترکیبات را نگهداری می‌کنند نیز به عنوان مجرم شناخته می‌شوند.

در صورتی که در زمینه پرونده‌های مطرح شده در این زمینه نیاز به دریافت کمک دارید، با تیم متخصص حقوقی ترازو در ارتباط باشید. وکلای پایه یک باتجربه ترازو، برای به نتیجه رساندن کلیه پرونده‌های حقوقی و کیفری کمکتان می‌کنند.

سوالات متداول