پروانه ساخت شهری یا جواز ساخت چیست؟
حتما شما یا اطرافیانتان درگیر ساخت ساختمان شده‌اید و شنیده‌اید که یکی از سخت‌ترین مراحل کار دریافت پروانه ساخت شهری است. بنابراین قصد داریم تا در این مقاله قدری در این باره سخن بگوییم.
پروانه (جواز) ساخت یک سند است که شهرداری منطقه پس از طی مراحلی صادر می‌کند و در اختیار مالکی قرار می‌دهد که قصد ساخت و ساز خانه و ساختمان یا نوسازی همراه با تغییرات عمده یا اضافه کردن بنا به ساختمان موجود را دارد. این پروانه باید قبل از شروع به هرگونه ساخت و ساز از شهرداری گرفته شود. در صورت نداشتن پروانه هر ساخت و سازی غیرقانونی است.
پروانه ساخت شامل این اطلاعات می‌شود:
- مساحت زیربنا
- تعداد طبقات
- نوع اسکلت ساختمان
- شماره پلاک ثبتی ملک
- نام مهندس ناظر، طراح و اجراکننده
- مشخصات متقاضی صدور پروانه
- تاریخ صدور پروانه
- کروکی زمین
در پروانه ساخت، مهلت شروع به ساخت و ساز نوشته می‌شود و در صورت نیاز قابل تمدید است. رعایت کردن مقررات ملّی ساختمان در ساختمان‌ها الزامی است و گرفتن سند مالکیت برای هر واحد مسکونی، به ارائه پایان کار نیاز دارد که توسط مرجع صدور پروانه صادر می‌شود.
مزایای اخذ پروانه ساخت شهری
گاهی اوقات افراد بدون مجوز اقدام به ساختمان‌سازی میکنند که در این حالت شهرداری می‌تواند جلوی ادامه ساخت و ساز را بگیرد در حالی که این وضعیت با داشتن مجوز رخ نمی‌دهد. مزیت دیگر داشتن مجوز این است که مالک می‌تواند از حضور مهندسان ناظر و تجربه آنها استفاده کند که این امر موجب کاهش خطا در ساخت می‌شود و با رعایت مقررات، از بروز اتفاقات جبران‌ناپذیر جلوگیری م شود. افراد با اخذ پروانه می‌توانند از تسهیلات و وام‌های بانکی استفاده کنند و کارگرانی که در ساختمان کار میکنند را تحت پوشش بیمه قرار دهند و با استفاده از تجربه مهندسین فنی و مهندسین ناظر، در هزینه‌های ساخت صرفه‌جویی کنند. همچنین گرفتن سند تفکیکی برای واحدهای ساختمانی از اداره ثبت، نیازمند داشتن پایان‌کار است که پایان کار برای ساختمانی که جواز ساخت دارد، بسیار راحت‌تر صادر می‌شود.
مرجع صادرکننده پروانه
پروانه ساخت در حوزه شهری توسط شهرداری منطقه‌ای که ساختمان در آن ساخته می‌شود صادر می‌شود و در حوزه روستایی در صورت وجود دهیاری، مرجع دریافت پروانه دهیار است.
دریافت پروانه ساخت شهری چقدر زمان می‌برد؟
مدت زمان اخذ پروانه به عوامل زیادی بستگی دارد. روشن است که این امر تنها پس از طی مراحل قانونی ممکن است. این مراحل به شرح زیر هستند:
در مرحله اول، مالک یا کسی که وکیل مالک است، با داشتن مدارک زیر درخواست پروانه را در دفاتر خدمات الکترونیک شهر ثبت می‌کند: اصل و کپی سند ملک، کارت ملّی، برگه تسویه حساب عوارض نوسازی شهرداری سال‌های گذشته و سال جاری.
پس از تشکیل پرونده، مامور شهرداری، در تاریخ مشخص‌شده از زمین بازدید می‌کند و ابعاد آن را بررسی می‌کند. سپس دستور تهیه نقشه به مالک صادر می‌شود. در این مرحله، بر اساس ضوابط شهرداری و دستور نقشه، نقشه معماری برای ملک تهیه می‌شود. نقشه معماری باید به شهرداری یا دفتر خدمات شهری ارسال شود.
بعد از نهایی شدن نقشه معماری و اصلاح ایرادات احتمالی آن، عوارض نوسازی و عوارض شهرداری بر اساس متراژ هر طبقه و نوع کاربری ساختمان تعیین می‌شود و باید توسط مالک پرداخت شود.
پس از پرداخت عوارض و گرفتن تأییدیه اداره درآمد شهرداری منطقه، باید مدارک پیش‌نویس آماده شود. مالک باید برای تهیه این مدارک به دفاتر خدمات شهر مراجعه می‌کند و فرم درخواست ناظر را تکمیل می‌نماید. سپس برای معرفی ناظر، با مالک تماس گرفته می‌شود. بعد از تعیین ناظر بین مالک و ناظر قرارداد بسته می‌شود و این قرارداد به دفتر خدمات تحویل داده می‌شود.
مدارک پیش‌نویسی که مالک باید به دفتر خدمات بدهد عبارت است از: برگه سبز مهرشده چهار رشته شامل سازه، معماری، برق و الکترونیک.
در این مرحله، پس از تأیید نقشه‌های چهار رشته و اخذ تأییدیه‌ها، دفتر خدمات شهری و تأییدیه طرح تفصیلی بر و کف، تأیید رئیس صدور پروانه، معاون شهرسازی و معماری، تأییدیه شهردار که تمام این تأییدیه‌ها سیستمی هستند، پروانه ساخت چاپ می‌شود.
هزینه پروانه ساخت شهری
هزینه صدور پروانه در هر شهر و استان توسط شهرداری و بر اساس متراژ و مساحت ساختمان، قیمت منطقه‌ای، تعداد طبقات، تعداد پارکینگ و با توجه به کاربری ملک، اعم از مسکونی یا تجاری، محاسبه می‌شود.
ضمانت اجرای نداشتن پروانه ساخت یا احداث بدون پروانه
مطابق با ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، مالکین اراضی و املاک واقع در محدوده شهر یا حریم آن، باید قبل از هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی و شروع ساختمان، از شهرداری پروانه اخذ کنند و ضمانت اجرای نگرفتن جواز، جلوگیری از عملیات ساختمانی توسط شهرداری و ارجاع امر به کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری است. البته حکم به تخریب بنا در صورتی است که ساخت بنا مخالف اصول شهرسازی، فنی و بهداشتی باشد. در غیر این صورت، اگر این اصول رعایت شده باشد، کمیسیون ماده ۱۰۰ می‌تواند با صدور رأی بر أخذ جریمه به ازای هر متر مربع بنای بدون مجوز، یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان یا یک پنجم ارزش سرقفلی در صورت داشتن سرقفلی، هر کدام که مبلغ آن بیشتر بود را از متخلف دریافت کند و بلامانع بودن صدور برگ پایان کار ساختمان را به شهرداری اعلام کند. آنچه گفته شد از ابعاد قانونی نداشتن پروانه ساخت است، اما این امر ابعاد انسانی هم دارد که با سهل‌انگاری و عدم رعایت مقررات قانونی و نبودن ناظری متخصص زمینه ایجاد خطرات جانی و مالی را ایجاد می‌کند.
تخلف از شرایط مندرج در جواز ساخت
برای نمونه می‌توان به تخلف مهندس ناظر در این زمینه اشاره کرد. چون مسئولیت عملیات ساخت بر عهده مهندس ناظر است، باید بر انطباق ساختمان با شرایط ذکرشده در پروانه و نقشه ساختمان، نظارت داشته باشد و در پایان کار، آن را تایید کند. در صورتی که مهندس ناظر چیزی را خلاف واقع تایید کند یا تخلفی را گزارش نکند، متخلف شناخته می‌شود و ممکن است در این شرایط، به تخریب بنا و جریمه رای داده شود و تخلف ناظر به سازمان نظام مهندسی اطلاع داده می‌شود.
مثال دیگر: عدم ساخت پارکینگ برای ساختمان در صورتی که در پروانه ذکر شده باشد که ساختمان باید پارکینگ داشته باشد. در این حالت، کمیسیون ماده ۱۰۰ با توجه به موقعیت بنا، جریمه تعیین می‌کند.
سخن پایانی
جواز یا پروانه ساخت سندی است که برای نظارت بر ساخت و ساز در شهرها و اجرای صحیح مقررات ملی ساختمان به کار می‌رود و توسط شهرداری‌ها در شهرها صادر می‌شود. صدور این سند برای ساختمان دارای محاسنی است که در این مطلب به صورت کامل، به آنها پرداختیم.
جواز ساخت چیست؟
جواز ساخت یک سند است که شهرداری منطقه پس از طی مراحلی صادر می‌کند و در اختیار مالکی قرار می‌دهد که قصد ساخت و ساز خانه و ساختمان یا نوسازی همراه با تغییرات عمده یا اضافه کردن بنا به ساختمان موجود را دارد.
سلام ملکی که سند آن به نام برادرم است را قصد گرفتن جواز ساخت داریم حالا میخواهیم این ملک را بین سه برادر هر کدام دو دانگ سند بزنیم مبالغی که به شهرداری داده ایم از بین نمیرود؟ متشکر و سپاسگزارم
سلام من یک ساختمان نیمه کاره خریداری کرده ام وجوازساخت به نام مالک قبلی است حالامهندس ناظربرای اجرای نظارت ادعاداردبایدجوازتغییرکند آیاهمچین ادعایی درست است
وقت بخیر. مالک یا کسی که از مالک وکالت دارد برای دریافت جواز باید اقدام کند.
سلام و عرض ادب ما در یک خیابان دو طرفه یک آپارتمان ۴ طبقه با جواز شهرداری ساختیم جلوی اپارتمانمان را برای خودرو هامون یه پل بنا کردیم حالا کاسب های مغازه دار هی رفت و آمد میکردند تا پل شکست گفتیم درست کنید نکردند ما خودمون درست کردیم و دوباره رفت آمد میکنند وقتی اعتراض میکنیم میگن پس ما از کجا رفت و آمد کنیم این پل مشاع است و واقعا دیگه عصبی کردند میخواستم بدونم واقعا مشاع یا خیر
یعنی اگر قانون ما اینو مشاع بدونه دیگه باید……!
وقت بخیر. پل برای ساکنان و افرادی که ماشین دارند و پارکینگ بهشان تعلق گرفته مشاع است.