جرم ورود به عنف چیست؟

ورود به عنف به منزل افراد یکی از جرایمی است که قانون نسبت به آن با حساسیت بالایی برخورد کرده است. زیرا منزل و مسکن افراد، حریم امن آرامش و آسایش ایشان بوده و تجاوز به این حریم سبب برهم زدن آرام خانواده و افراد شده و جامعه را به تنش می‌کشاند. بنابراین قانون در پی ایجاد حریم امن برای منزل افراد به جرم‌انگاری در این باره پرداخته و ورود به عنف به منزل دیگران را جرم دانسته است.

در بسیاری از مواردی که رخ می‌دهد، افراد بدون این که آگاهی از این امر داشته باشند مرتکب چنین عملی می‌گردند و با مجازات روبرو خواهند شد. بنابراین بهتر است کمی در مورد این جرم سخن بگوییم. پس با ما در این مقاله همراه باشید.

تعریف جرم ورود به عنف

برای شناخت این جرم باید به قانون مجازات اسلامی مراجعه کرد. بر اساس ماده ۶۹۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): «هر کس در منزل یا مسکن دیگری به عنف یا تهدید وارد شود، به مجازات از سه ماه تا یک سال و شش ماه حبس محکوم خواهد شد و در صورتی‌ که مرتکبین دو نفر یا بیشتر بوده و لااقل یکی از آنها حامل سلاح باشد، به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می‌ شوند». به عبارت دیگر هر کس بدون اجازه و با عمد و با اعمال خشونت وارد به منزل دیگری گردد، مرتکب این جرم شده است.

بر اساس این ماده رفتاری که سبب تحقق این جرم می‌شود باید مصداقی از عنف و خشونت باشد. بنابراین اگر رفتاری غیرخشونت آمیز باشد، مصداق این جرم نخواهد بود. به عنوان مثال اگر هنگام ورود با ضرب و جرح یا هل دادن و اعمال زور علیه فرد وارد خانه شوند و یا هنگام ورود به تخریب اموال بپردازند، این رفتار مصداقی از این جرم خواهد بود. اما اگر فردی با توسل به فریب و دروغ وارد منزل دیگری شود، مصداق این ماده نخواهد بود.

منظور از منزل و مسکن در این ماده به صورت عرفی مشخص است و صرف اینکه محلی برای سکونت فرد مهیا باشد، مصداقی از منزل یا مسکن خواهد بود ولو اینکه فرد هنگام ورود افراد در محل حاضر نبوده باشد.

عنصر روانی جرم ورود به عنف چیست؟

عنصر معنوی یا همان عنصر روانی این جرم، احراز سوءنیت عام به معنای علم و عمد مرتکب در رفتار مجرمانه است و نیازی به احراز سوءنیت خاص نیست، البته اگر به طور کلی «قصد هتک حرمت منزل دیگری» وجود نداشته باشد، مثلا به قصد کمک به دیگری وارد منزل شود و یا ورود به منزل با قصد نجات زنی باشد که تحت شکنجه شوهرش قرار دارد، جرمی واقع نشده است.

مجازات جرم ورود به عنف

همانطور که در بالا گفته شد مجازات ورود به عنف حبس خواهد بود و بر خلاف آنچه بسیاری می‌پندارند، جزای نقدی یا همان جریمه مجازات آن نیست. مجازات جرم ورود به عنف چنین است:

• مجازات جرم ورود به عنف ساده: از سه ماه تا یک سال و شش ماه حبس
• مجازات جرم ورود به عنف مشدد: شش ماه تا سه سال حبس

ورود به عنف ساده و مشدد

جرم ورود به عنف ممکن است ساده و یا مشدد باشد. جرم ورود به عنف ساده همانطور که گفته شد عبارت است از حالتی که فرد با اعمال رفتار خشونت آمیز وارد منزل یا مسکن دیگری می شود که مجازات آن در بالا گفته شد. اما ورود به عنف مشدد حالتی است که تعداد افرادی که اقدام به هتک حرمت منزل می‌کنند دو نفر یا بیشتر بوده و یا یکی از ایشان حامل سلاح باشد. در این مورد قانون برخوردی شدیدتر کرده که مجازات آن در بالا بیان شد.

نحوه اثبات جرم ورود به عنف

نحوه اثبات وقوع چنین جرمی همانند سایر جرایم تعزیری است. یعنی می‌توان با اقرار مرتکب و یا شهادت شاهدان آن را اثبات کرد. البته در حال حاضر مواردی نظیر فیلم‌های دوربین مدار بسته و یا فیلم موجود در تلفن همراه افراد بسیار راهگشا بوده و قاضی با دیدن آنها به این یقین خواهد رسید که فرد مرتکب چنین جرمی شده است. بنابراین بهترین راه استفاده از شهادت شهود و یا گشتن به دنبال وجود چنین تصاویری است که به راحتی امکان اثبات این جرم را فراهم می‌کند.

دفاع از اتهام ورود به عنف

اگر کسی مرتکب چنین عملی شده باشد و مدارکی علیه او در مورد ورودش به منزل دیگری مانند تصاویر دوربین مداربسته وجود داشته باشد، تنها راه دفاع و تبرئه نسبت به این جرم آن است که عدم سو‌ءنیت خود را اثبات کند. یعنی باید اثبات کند که صرفا به دلیل کمک به دیگری و یا نجات دادن جان انسان بی گناه و یا جلوگیری از خطری که سبب آسیب به دیگران می‌شده اقدام به چنین عملی کرده است. البته اثبات این امر مستلزم تلاش فراوانی است که حتما باید با مشورت وکیلی که در امور کیفری متبحر است انجام بگیرد.

رضایت شاکی در ورود به عنف

با توجه به ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی، جرم ورود به عنف جرمی قابل گذشت است. معنی این حرف این است که در صورت گذشت شاکی تعقیب و مجازات متهم متوقف خواهد شد و این امر مختص به جرایم قابل گذشت بوده و در جرایم غیرقابل گذشت جاری نیست. پس با گذشت و رضایت شاکی در جرم ورود به عنف، اگر متهم توسط دادسرا تعقیب شده باشد، تعقیب متوقف شده و یا اگر محکوم شده باشد، اجرای حکم متوقف خواهد شد.

نمونه شکایت ورود به عنف

شاکی ……….. فرزند ………. به آدرس …………….
مشتکی‌عنه/ متشاکی/ مشتکی‌عنهم ………………… فرزند/ فرزندان ……… به آدرس ……………………….
موضوع: ورود به عنف به منزل و تخریب
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان …………….
با سلام

احتراماً به استحضار عالی می‌رساند؛ مشتکی‌عنه روز گذشته به بهانه‌های واهی به اینجانب حمله نموده و بنده برای فرار از چنگال نامبرده وارد منزل خود شده‌ام که مشارالیه نیز با تخریب درب منزل به عنف وارد منزل اینجانب گردیده است که با اقدام همسایه‌ها مشتکی‌عنه دستگیر شده است؛ لذا مستنداً به مواد ۶۷۷ و ۶۹۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) تقاضای رسیدگی و تعیین کیفر برای مشتکی‌عنه از محضر عالی مستدعی می‌باشد.

تخریب اموال و ورود به عنف

تخریب اموال می‌تواند یکی از شرایطی باشد که سبب تحقق جرم ورود به عنف می‌شود. البته باید توجه داشت که تخریب اموال خود جرم مستقلی است که جداگانه مورد بررسی قرار گرفته و مجازات خاص خود را خواهد داشت. در مواد ۶۷۵ تا ۶۸۹ قانون مجازات اسلامی به این جرم پرداخته شده است. هر کسی اموال منقول یا غیرمنقول که متعلق به شخصی دیگر است را تخریب کند یا از کار بیاندازد، به حبس شش ماه تا سه سال محکوم می شود.

طرح شکایت ورود به عنف

برای طرح شکایت از ورود به عنف باید حتما اقدام به مراجعه به دفاتر خدمات قضایی کرد. در آنجا شما می‌توانید با ثبت شکواییه خود اقدام به طرح شکایت کنید. در این زمینه باید اطلاعات محل وقوع جرم و حتی المقدور هویت متهم را بیان کنید تا دادسرا بتواند به درستی به این جرم رسیدگی کند. بهتر است اگر شاهد و یا فیلمی در این زمینه دارید در شکواییه به آن اشاره کنید و در دادسرا آنها را ارائه دهید. دادسرا پس از دریافت شکایت شما اقدام به انجام تحقیقات کرده و در صورت احراز وقوع جرم، پس از شناسایی متهم اقدام به ارسال پرونده به دادگاه خواهد کرد.

ورود به عنف با سلاح سرد

اگر ورود به عنف همراه با سلاح سرد باشد، یکی از مواردی است که سبب می‌شود که این جرم، جرمی مشدد شده و مجازات سنگین‌تری در پی داشته باشد. در این صورت مجازات چنین عملی حبس از شش ماه تا سه سال خواهد بود.

مرور زمان ورود به عنف

بر اساس ماده ۱۰۶ قانون مجازات اسلامی، در جرایم تعزیری قابل گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط می‌شود. مگر این که تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد که در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه می‌شود. هرگاه متضرر از جرم قبل از انقضای مدت مذکور فوت کند و دلیلی بر صرف نظر وی از طرح شکایت نباشد، هر یک از ورثه وی در مهلت شش ماه از تاریخ وفات حق شکایت دارد. پس در صورت وقوع این جرم تنها یک سال برای انجام شکایت مهلت خواهید داشت.

سخن پایانی

جرم ورود به عنف یکی از جرایمی است که در نزاعات و درگیری‌های امروزی ممکن است برای افراد رخ دهد. البته نحوه اثبات آن و همچنین دفاع در برابر آن امری است که باید توسط وکیل متبحر صورت بگیرد. شما نیز اگر در این زمینه سوالی دارید، بهتر است آن را با وکلای ما در پلتفرم حقوقی ترازو مطرح کنید.

سوالات متداول