جرم ایجاد مزاحمت برای بانوان و اطفال و نوامیس

ایجاد مزاحمت برای نوامیس، بانوان و اطفال در تمام جوامع کم و بیش وجود دارد و با توجه به این که حضور در جامعه نیاز به امنیت روانی دارد، قانون‌گذار باید امنیت بانوان را تامین کند تا ایشان بدون ترس از آزارهای جسمانی و غیرجسمانی بتوانند در جامعه حضور یابند. به همین دلیل قانون حمایت ویژه‌تری نسبت به زنان اعمال می‌کند. در این مقاله قصد داریم تا قدری بیشتر در مورد مسائل حقوقی جرم ایجاد مزاحمت سخن بگوییم و شما را با آن آشنا کنیم.

رکن قانونی جرم ایجاد مزاحمت برای بانوان

عمل مجرمانه عملی است که قانون آن را به عنوان شناسایی کند. بر اساس ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هر کس در اماکن عمومی یا معابر، متعرض یا مزاحم اطفال یا زنان بشود یا با الفاظ و حرکات مخالف شئون و حیثیت، به آنان توهین نماید، به حبس از دو تا شش ماه و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. به این ترتیب قانون علاوه بر این که توهین به دیگران را جرم تلقی کرده است، در مورد زنان و اطفال به طور ویژه‌ای اقدام به وضع قانون کرده است. این ماده، با هدف حمایت ویژه از زنان و کودکان، با توجیه آسیب‌پذیرتر بودن این افراد در قبال تعرضات و مزاحم‌های مختلف در اماکن عمومی، وضع شده‌است.

رکن مادی جرم ایجاد مزاحمت برای بانوان

برای تحقق جرم مزاحمت برای بانوان لازم نیست صرفا الفاظ توهین‌آمیز بیان شود. بلکه رفتارهایی که مصداق توهین و یا مزاحمت باشد، برای تحقق این جرم کافی است. به عنوان مثال اگر کسی زنی را تعقیب کند به شکلی که ایجاد مزاحمت تلقی شود، این جرم محقق است و همچنین اگر فرد با حرکات بدن و یا دست رفتاری کند که معنای توهین‌آمیز داشته باشد، مصداق این جرم است. بنابراین به کار بردن الفاظ رکیک برای تحقق این جرم شرط نیست، بلکه صرف اعمال مزاحمت‌آمیز، مصداق رفتار مجرمانه است. رفتارهایی نظیر بستن راه عبور زنان، تعقیب آن‌ها، حمله به زنان با وسایل نقلیه موتوری، متلک‌پرانی، تنه زدن، دستمالی و … نمونه‌هایی از این اعمال مجرمانه هستند. بنابراین به طور خلاصه باید گفت که این امور می‌تواند سبب وقوع این جرم باشد :

• توهین لفظی و یا رفتاری
• اعمال مزاحمت آمیز

مزاحمت برای نوامیس در معابر و اماکن عمومی

مزاحمت برای بانوان در اماکن عمومی و معابر در این ماده قانونی جرم‌انگاری شده است. مقصود از معابر و اماکن عمومی، کوچه‌ها، خیابان‌ها و اماکنی است که محل عبور و مرور عموم مردم است و مردم به طور عادی بتوانند در آنها تردد کنند. در واقع هر مکانی که خصوصی نباشد، می‌تواند در این ماده به عنوان مکان عمومی تلقی شده و اگر در آن چنین جرمی محقق شود، مشمول ماده گردد.

آیا مزاحمت برای زنان صرفا توسط مردان جرم است؟

اگرچه در جامعه اغلب مزاحمت برای زنان و اطفال توسط مردان محقق می‌شود، اما ممکن است این جرم توسط زنان نیز ارتکاب یابد. بنابراین اگر زنی در معابر عمومی نسبت به زنی دیگر از الفاظ و حرکات توهین‌آمیز استفاده کند، مرتکب چنین جرمی شده و فرد باید به مجازات این جرم محکوم گردد.

مزاحمت برای بانوان توسط خویشان نزدیک

با توجه به فلسفه این ماده که جلوگیری از تعرض به زنان در جامعه توسط افراد غریبه است، برخی معتقدند که چنین جرمی از افراد نزدیک مانند همسر، فرزندان یا پدر و دیگران قابل تصور نیست.با توجه به لزوم حمایت از زنان و اطلاق ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی، باید گفت که نسبت فرد توهین‌کننده با زن یا طفل، ملاک عمل نخواهد بود. پس اگر پدر یا برادر و یا همسر زن به او در اماکن عمومی توهین کند، مشمول این ماده بوده و قابل مجازات است.

جرم ایجاد مزاحمت توسط نامزد

در برخی موارد ممکن است نامزد فرد اقدام به ایجاد مزاحمت برای زن کند. نامزدی، عقدی است که وعده ازدواج بوده ولی هیچ کدام از طرفین ملزم به انعقاد عقد نکاح نیستند. بنابراین ممکن است در اثر برهم زدن وعده ازدواج، مرد اقدام به ایجاد مزاحمت برای زن کند. باید توجه داشت که اگر رفتار نامزد صرفا توهین و یا مزاحمت باشد، مشمول این ماده خواهد بود. اما اگر رفتار او منجر به ضرب و جرح زن شود، می‌تواند علاوه بر ایجاد مزاحمت مشمول جرم ضرب و جرح نیز باشد.

مزاحمت برای اطفال در معابر عمومی

همانطور که گفته شد، مزاحمت برای اطفال نیز مشمول این ماده است. البته ممکن است این سوال مطرح شود که منظور از اطفال در این ماده چیست؟ در پاسخ باید گفت با توجه به بند الف ماده یک قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹ و لحاظ ماده ۱۴۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و تبصره یک ماده ۱۲۱۰ قانون مدنی، منظور از اطفال در ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ (تعزیرات)، افرادی است که به سن بلوغ شرعی نرسیده باشند.

نکته مهم در این میان این است که در مورد اطفال فرقی میان طفل پسر و دختر نیست. یعنی این جرم هم برای طفل پسر و هم برای طفل دختر ممکن است روی دهد. همچنین باید توجه داشت که اگر طفل مونث و دختر باشد، تنها یک جرم مزاحمت برای اطفال محقق شده و دو جرم یعنی جرم مزاحمت برای زنان و جرم مزاحمت برای اطفال به شکل همزمان رخ نداده است.

مجازات ایجاد مزاحمت برای بانوان

مجازات مزاحمت برای نوامیس و اطفال در ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی بیان شده است . طبق این ماده :«هر کس در اماکن عمومی یا معابر متعرض یا مزاحم اطفال یا زنان بشود یا با الفاظ و حرکات مخالف شئون و حیثیت به آنان توهین نماید،‌ به حبس از دو تا شش ماه و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد». با توجه به این ماده مجازات این جرم را باید اشد از مجازات توهین ساده و نیز توهین به مقامات دولتی دانست، چرا که به صورت توأمان شامل حبس و نیز شلاق است.

اثبات مزاحمت برای بانوان

اثبات این جرم همانند سایر جرایم با ادله اثبات وقوع جرم ممکن خواهد بود. در این میان اقرار فرد مرتکب و شهادت شهود از جمله مهمترین ادله‌ای است که می‌توان به آن استناد کرد. البته اقرار متهم غالبا صورت نمی‌گیرد. اما می‌توان با حضور دو شاهد اقدام به اثبات وقوع این جرم کرد. البته اگر فیلم وقوع مزاحمت نیز وجود داشته باشد، می‌تواند منجر به علم قاضی شده و قاضی بر اساس علم خود اقدام به صدور رای خواهد کرد. همچنین اگر مزاحمت منجر به ایجاد جرح شده باشد، نظریه پزشکی قانونی در تعیین میزان صدمات وارده ملاک خواهد بود.

سخن پایانی

جرم ایجاد مزاحمت برای بانوان و اطفال از جرایمی است که متاسفانه در جامعه ما وجود داشته و علیرغم حساسیت قانون‌گذار در مورد آن، پیش‌گیری مناسب در این زمینه رخ نداده است. البته باید توجه داشت که در صورت وقوع چنین مواردی بهتر است تا با مشورت و یا وکالت وکیل مجرب در امور کیفری اقدام به شکایت کنید تا به نتیجه مناسب برسید. شما نیز اگر در این زمینه سوالی دارید، بهتر است تا آن را با وکلا و مشاورین ما در پلتفرم حقوقی ترازو مطرح کنید.

سوالات متداول