اجرا گذاشتن سفته یا نحوه وصول سفته
اجرا گذاشتن سفته یا وصول سفته یکی از موارد متداول مراجعین به کارشناسان حقوقی است. همانطور که می‌دانید به سندی تجاری که به وسیله آن فرد تعهد می‌کند مبلغی مشخص را عندالمطالبه یا در زمانی معیّن به شخصی دیگر بپردازد، سفته می‌گویند. در مبادلات تجاری بازار به دلیل پرکاربرد بودن اسنادی مانند چک و سفته، عدم پرداخت مبلغ سفته در زمان معین یکی از اتفاقات پرتکرار است. بنابراین کسانی که از سفته استفاده می‌کنند، باید حتما از نحوه اجرا گذاشتن سفته و وصول آن اطلاع داشته باشند.
نحوه وصول سفته؛ سریعترین راه وصول سفته چیست؟
به مطالبه قانونی وجه سفته، واخواست یا اجرا گذاشتن سفته می‌گویند که به گواهی عدم پرداخت چک نیز شباهت دارد. با این کار دارنده نشان میدهد که با وصول سفته میخواهد از طریق قانونی وجه خود را از صادرکننده و ضامن‌های او طلب کند، زیرا به محض صدور واخواست در مراجع قانونی، ابلاغیه‌ای هم برای متعهدان ارسال میشود.
مسئولیت ظهرنویس یا پشت‌نویس
باید بدانید که اگر متعهدان سفته بیش از یک نفر باشند، یعنی یک یا چند نفر پشت سفته را امضا کرده باشند، در مقابل پرداخت وجه آن مسئولیت تضامنی خواهند داشت. طبق ماده ۲۸۶ قانون تجارت، دارنده برات تنها تا یک سال از تاریخ اعتراض به عدم تادیه می‌تواند به ظهرنویسان برات مراجعه کند. اگر چه به موجب رای وحدت رویه شماره ۵۹۷ مورخ ۱۲/۰۲/۱۳۷۴، «ظهرنویس» در این ماده به معنای مصطلح کلمه بوده و ناظر به شخصی که به عنوان ضامن برات را امضا کرده نیست. بنابراین با توجه به هدف اصلی از ضمانت، هیچ محدودیتی برای مراجعه به ضامن‌های برات جهت تادیه مبلغ وجود ندارد.
اگر دارنده بخواهد بر علیه صادرکننده و ضامن با هم واخواست تهیه کند، باید در برگه واخواست و در قسمت خوانده، هم نام صادرکننده و هم نام ضامن را درج کند. در قسمت شرح خواسته نیز می‌تواند تقاضای محکومیت هر دو را به ثبت برساند.
نحوه تنظیم سفته
بر اساس ماده ۳۰۸ قانون تجارت، علاوه بر مهر و امضا در سفته، باید تاریخ نیز درج شده باشد و هم‌چنین مبلغ موردتعهد باید در آن ذکر شود. علاوه بر این در سفته قسمتی برای نام و نام خانوادگی و نشانی محل سکونت صادرکننده دارد که نوشتن آنها ضروری است.
اگر می‌خواهید این سند برای شخص خاصی قابل وصول باشد، باید حتما نام و مشخصات او را در قسمت گیرنده درج کنید. البته سفته را می‌توان در وجه حامل نیز نوشت که در این صورت کسی که آن را در دست دارد، می‌تواند وجه آن را مطالبه کند.
اجرا گذاشتن سفته تاریخ گذشته
اگر در مهلت قانونی یعنی ده روز پس از تاریخ تعهد، برای اجرا گذاشتن سفته اقدام نشود، این سند تجاری مزایای حقوقی خود را برای مطالبه در مراجع قانونی از دست خواهد داد، یعنی دیگر به عنوان یک سند عادی تلقی میشود.
در این شرایط برای این که شخص بتواند طلب خود را وصول کند، می‌تواند آن را همراه ارائه دادخواست به دادگاه و به عنوان مدرک طلب، به پرونده ضمیمه کند. به عبارتی بدون واخواست هم می‌توانید سفته را وصول کنید ولی فقط به عنوان یک رسید معمولی به محکمه ارائه میشود.
مدت اعتبار سفته تاریخ دار
همانطور که گفته شد، ظرف مدت ده روز از تاریخ سررسید سفته، باید نسبت به واخواست آن اقدام کرد تا سفته سند تجاری محسوب شود. بعد از واخواست، مدت یک سال از تاریخ واخواست فرصت دارید تا علیه صادرکننده و ظهرنویسان اقدام کنید. بعد از گذشت این یک سال، دیگر امکان اقدام علیه ظهرنویسان وجود نداشته و تنها علیه صادرکننده می‌توان اقدام به شکایت نمود.
هزینه اجرا گذاشتن سفته
وقتی می‌خواهید به عنوان یک سند تجاری و از طریق حقوقی برای اجرا گذاشتن سفته اقدام کنید، طبیعتا باید مبلغی را برای انجام عملیات حقوقی به مراجع قانونی بپردازید. مقدار این مبلغ کاملا بستگی به مبلغ سفته خواهد داشت. قسمتی از این هزینه برای صدور واخواست و بخشی نیز مربوط به ارائه دادخواست است.
به عنوان مثال برای مبلغ ۵۰ میلیون تومان، باید دو درصد از آن را به عنوان هزینه اجرا گذاشتن سفته و سه و نیم درصد برای تنظیم دادخواست بپردازید. البته اگر استطاعت پرداخت نداشته باشید، می‌توانید تقاضای اعسار از پرداخت را در دادگاه ثبت کنید. گفتنی است اگر مبلغ سند تا ۲۰ میلیون تومان باشد، رسیدگی به آن به عهده شورای حل اختلاف است و اگر بیشتر باشد، این امر در صلاحیت دادگاه است.
اجرا گذاشتن سفته بدون تاریخ
اگر در قسمت تاریخ سند زمان دقیق معیّن نشود، معمولا برای اجرا گذاشتن سفته به یکی از روش‌های زیر عمل میشود که هر کدام شرایط وصول خودش را خواهد داشت:
- ممکن است در قسمت تاریخ بنویسند: به محض رؤیت یا عندالمطالبه، که در این صورت هر زمان که دارنده آن را برای وصول نزد صادرکننده ببرد، باید وجه مندرج در آن به فرد دارنده پرداخت شود.
- اگر زمان پس از رؤیت تعیین شود، مثلا در قسمت تاریخ بنویسند که پانزده روز پس از رؤیت، صادرکننده مکلف است ظرف این مدت مبلغ را بپردازد.
- گاهی هم در قسمت تاریخ، زمانی به نسبت تاریخ صدور آن درج میشود که در همان موعد صادرکننده مکلّف به پرداخت وجه خواهد بود.
امّا اگر سفته بدون تاریخ و هیچ نوشته‌ای صادر شود، دارنده می‌تواند آن را هر زمان که بخواهد پس از درج تاریخ، برای صدور واخواست و مطالبه نزد مراجع قانون ببرد.
حکم جلب سفته چقدر طول میکشد؟
از ابتدای طرح شکایت تا مراحل پرداخت مبلغ سفته حدود ۷۰ روز زمان طول می کشد که در صورت عدم پرداخت پس از این مدت، شاکی می تواند حکم جلب صادرکننده سفته را بگیرد.
مراحل شکایت سفته
پیش از این اشاره شد که حداکثر ده روز پس از تاریخ سررسید، باید برای اجرا گذاشتن سفته اقدام کنید. در غیر این صورت سفته به عنوان سند عادی محسوب شده و قابلیت پیگرد حقوقی نخواهد داشت.
برای اجرا گذاشتن سفته ابتدا باید به اداره واخواست دادگستری مراجعه کنید و پس از صدور آن علیه صادرکننده، دادخواست حقوقی تنظیم کنید. پس از این کار، برای صادرکننده ابلاغیه و سپس احضاریه فرستاده میشود تا او را از طریق قانونی ملزم به پرداخت وجه کنند. البته طی مراحل دادرسی می‌توانید تقاضای توقیف اموال نیز برای گرفتن طلب خود داشته باشید.
قابلیت انتقال سفته
طبق مقرراتی که برای این سند تجاری در نظر گرفته شده است، دارنده می‌تواند آن را به فرد دیگری نیز انتقال دهد. عبارتی با عنوان «حواله کرد» روی سفته موجود است که به فرد اجازه میدهد آن را به شخص دیگری حواله کند.
نحوه به اجرا گذاشتن سفته ضمانت
سفته ضمانت، سفته‌ای است که فرد برای تضمین حسن انجام کار به کارفرما میدهد. در این نوع از سفته، به جای تاریخ سررسید، عبارت «ضمانت بابت حسن انجام کار» درج خواهد شد. برخلاف سفته‌های دیگر، این نوع از سفته باید در دادگاه مورد بررسی قرار بگیرد. بنابراین امکان اجرا از طریق ثبت برای آن وجود ندارد. کارفرما باید عدم انجام کار و یا ورود ضرر را در دادگاه اثبات کرده و پس از آن اقدام به وصول سفته کند.
آیا مبلغ سفته قسط بندی میشود؟
پس از تشکیل جلسه دادرسی در شورای حل اختلاف یا دادگاه که بستگی به مبلغ سفته دارد، صادرکننده می‌تواند تقاضای اعسار داشته باشد. یعنی ادعا کند که قدرت پرداخت مبلغ را به صورت یک جا ندارد و برای این کار شهادت شاهدان معتبر الزامی است.
وقتی دادگاه تقاضای صادرکننده را پذیرفت، می‌توانند بسته به درآمد فرد و به صورت توافقی، مبلغی را برای پرداخت ماهیانه تعیین کنند و دارنده نیز حق دارد برای قسط بندی کردن ضامن طلب کند که این امور با توافق حاصل میشود.
آیا سفته زندان دارد؟
همانطور که می‌دانید، امکان پیگیری سفته به صورت کیفری وجود ندارد. پس در قانون، مجازات حبس برای صادرکننده تعریف نشده است. امّا پس از ارائه دادخواست و تشکیل جلسه دادرسی، اگر شخص نتواند مبلغ بدهی خود را پرداخت کند، ممکن است قرار بازداشت برای او صادر شود.
البته شخص می‌تواند با تقاضای اعسار از بازداشت رها شده و به صورت اقساطی بدهی خود را تسویه کند که اگر در این مورد هم به تعهد خود عمل نکند، دادگاه می‌تواند قرار بازداشت را صادر کند تا صادرکننده مبلغ را بپردازد.
سخن پایانی
اسناد تجاری از گذشته تا امروز نقش مهمی در مبادلات تجاری داشته‌اند، به همین دلیل اطلاع از مقررات و قوانین مربوط به آنها ضروری است. اکنون که از مقررات مربوط به اجرا گذاشتن سفته، مدت زمان و هزینه آن و نحوه وصول و مراحل وصول سفته مطلع شدید، باید بدانید که طی کردن مراحل حقوقی برای وصول آن نیاز به تجربه و آگاهی کامل از مواد قانونی خواهد داشت. البته در صورت مراجعه به پلتفرم حقوقی ترازو دیگر نگران این موضوع نخواهید بود.
سوالات متداول
آیا سفته حکم جلب و زندان دارد؟
سفته مانند چک حکم جلب ندارد و حقوقی است، ولی در صورت محکومیت به پرداخت مبلغ سفته و نپرداخت آن، می‌توان حکم جلب گرفت.
شکایت و حکم جلب سفته چقدر زمان میبرد؟
از ابتدای طرح شکایت تا مراحل پرداخت مبلغ سفته، حدود ۷۰ روز زمان طول میبرد که جزئیات آن را به طور کامل در این بخش بیان کرده‌ایم.
چگونه سفته را به اجرا بگذاریم؟
از طریق اداره واخواست دادگستری، ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ سررسید باید اقدام کرده و سپس دادخواست داد.
آیا سفته شاهد میخواهد؟
خیر. امضای متعهد به تنهایی سبب ایجاد مسئولیت برای او می‌گردد.
آیا مبلغ سفته قسط بندی میشود؟
پس از اعلام حکم، صادرکننده سفته می‌تواند تقاضای اعسار کند. درصورتیکه درخواست او مورد قبول دادگاه واقع شود، می‌توان مبلغ سفته را قسط بندی کرد.
برای به اجرا گذاشتن سفته به کجا باید مراجعه کرد؟
برای اجرا گذاشتن سفته ابتدا باید به اداره واخواست دادگستری مراجعه کنید و پس از صدور آن علیه صادرکننده، دادخواست حقوقی تنظیم کنید.
سلام وقت بخیر
برای کار میخوام برم جایی ولی گفتن که ۳۰ میلیون سفته میخوان . نظرات رو که خوندم کمی نگران شدم که مبادا بعدا علیه من استفاده کنن به ناحق یا بهونه گیری کنن و سفته رو اهرم فشار قرار بدن . خواستم ببینم باید چه نکاتی رو رعایت کنم که نتونن سو استفاده کنن از سفته ها ؟
سلام و وقت بخیر علی عزیز
حتما در پشت سفته قید کنید «این سفته بابت ضمانت حسن انجام کار در شرکت یا مجموعه… میباشد»
موفق باشید.
سلام روز بخیر.من برای خرید اینترنتی و اعتباری و دریافت اعتبار ازیکی از شرکت ها درخواست اعتبار کردم و تعدادی سفته امضا کردم اما بعدش انصراف دادم از دریافت اعتباروطی تماسی که داشتم گفتن مشکلی پسش نمیاد.میخواستم راهنمایی کنید که ایا بعدا مشکلی ایجاد میشه برای من یا خیر؟متشکرم
سلام و وقت بخیر
بهتره در اولین فرصت سفته ها رو پس بگیرید چون ممکنه با مطالبه وجه سفته توسط همان شرکت یا هر شخصی که سفته بهش منتقل میشه با چالش مواجه بشید.
موفق باشید.
با سلام
بنده از یک نفر پول میخوام بجاش سفته بهم داده خواستم بگم به پولام میرسم اگه هم برسم بروز حساب میشه چون دو سال پیش پول بهش دادم
باتشکر
سلام و وقت بخیر حسین عزیز
به قرارداد شما بستگی داره. اگه تو قرارداد خسارت دیرکرد پیشبینی نشده باشه از تاریخ واخواست سفته میتنونید خسارت تاخیر تادیه دریافت کنید.
موفق باشید.
سلام
من برای آموزش به یه شرکتی سفته دادم ودو ملیون پول زدم. مبلغ سفته ها دو تا سفته ۱/۵ تومانی بود.
شرکت آموزش تئوری رو انجام داد ولی آموزش عملی رو انجام نداد منم پول ندادم بهشون.
الان یک ساله از تاریخ سر رسید سفته ها میگذره.
دو ماه پیش اجرا گذاشته بودن من رفتم جلسه ولی خواهان نیومده بود.جلسه تموم شد از منم سوال پرسیدن منم بهشون توضیح دادم.
رای شورا ختم جلسه دادرسی بود و مثل اینکه خوهان خودش هم درخواست ختم کرده بود.
البته من در وجه شرکت داده بودم ولی مدیرعامل شرکت به اسم خودش شکایت کرده بود.
الان هم زنگ میزنه میگه بیا پولتو بده سفته ها رو بگیر. سوالم اینه الان میتونه دوباره بره اجرا بزاره . من باید چکار کنم.
سلام و وقت بخیر
ازطریق لینک زیر با وکلای ما ارتباط برقرار کنید تا با مطالعه تصمیم شورا، شما رو دقیق راهنمایی کنند.
موفق باشید.
مشاوره حقوقی آنلاین پلتفرم حقوقی ترازو
سلام خسته نباشید من برج ۸ ۱۴۰۰ یه نفر به جرم کلاه برداری البته خودشو مهندس جا زده بود و یه تاکسی فرستاده بود دم مغازه نزدیک ۸ ملیون مرغ و گوشت از مغازه برد بعد از یک ماه پیداش کردیم از طریق مراجع قانونی یه سفته ۵ ملیونی بری آخر برج ۹ ۱۴۰۰ داد الان هم گوشیش خاموش کرده هم قاضی بدون اینکه به ما ابلاغیه جیزی بده منع تعقیب براش صادر کرده من سفته میتونم ببرم بانک وخواست کنم و بعد ببرم دادگاه مراحلش انجام بدم و ادای خسارت این چند ماه رو که نداده بدم باید چیکار کنم ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام و وقت بخیر رضای عزیز
قرار منع تعقیب قابل اعتراضه. چنانچه این قرار قطعی شد میتونید بعد از واخواست، وجه سفته رو مطالبه کنید. از تاریخ واخواست به شما خسارت تاخیر تادیه تعلق میگیره.
موفق باشید.
سلام وقت بخیر
بنده ضامن یکی از همکاران جهت گرفتن شدم، ایشون سه ماه قسط ندادن و ندارن بدن،خواستم بدونم اگه بانک سفته هارو بزاره اجرا بنده بعنوان ضامن اول محکوم میشم یا اول میرن سراغ وام گیرنده و داراییاش چون جفتمون سفته هارو امضا زدیم
سلام و وقت بخیر
مسوولیت، تضمامنی است و میتونند برای دریافت کل مبلغ به هر کدوم از امضا کنندگان که بخوان رجوع کنند.
موفق باشید.
سلام وقت بخیر
بنده۲سال پیش از شخصی پول بعنوان نزول گرفتم مبلغ ۵۰میلیون ولی ایشون از من ۷۰میلیون سفته گرفتن تا پایان سال اول هرماه سود پول ایشون را پردانت کردم تا اینکه ورشکست شدم وبعداز یکسال که پول نزول ایشونو پرداخت نکردم باشون به توافق رسیدم هرماه ۱۰میلیون به ایشون پرداخت کنم وایشون پذیرفت من طی دوفقره پرداختی ۲۳میلیون را پرداختم ولی دیروز ماشین بنده را توقیف کردنوالان مدعی هستن یا مبلغ ۷۰میلیون پرداخت کن یا رضایت نمیدم
خواهش میکنم راهنمایی کنید سپاسگزارم
سلام و وقت بخیر
از طریق لینک زیر با وکلای ما ارتباط برقرار کنید تا با بررسی دقیق شما رو راهنمایی کنند.
موفق باشید.
مشاوره حقوقی آنلاین پلتفرم حقوقی ترازو