اجرا گذاشتن سفته یا نحوه وصول سفته
اجرا گذاشتن سفته یا وصول سفته یکی از موارد متداول مراجعین به کارشناسان حقوقی است. همانطور که می‌دانید به سندی تجاری که به وسیله آن فرد تعهد میکند مبلغی مشخص را عندالمطالبه یا در زمانی معیّن به شخصی دیگر بپردازد، سفته می‌گویند. در مبادلات تجاری بازار به دلیل پرکاربرد بودن اسنادی مانند چک و سفته، عدم پرداخت مبلغ سفته در زمان معین یکی از اتفاقات پرتکرار است. بنابراین کسانی که از سفته استفاده میکنند، باید حتما از نحوه اجرا گذاشتن سفته و وصول آن اطلاع داشته باشند.
نحوه وصول سفته؛ سریعترین راه وصول سفته چیست؟
به مطالبه قانونی وجه سفته، واخواست یا اجرا گذاشتن سفته می‌گویند که به گواهی عدم پرداخت چک نیز شباهت دارد. با این کار دارنده نشان میدهد که با وصول سفته میخواهد از طریق قانونی وجه خود را از صادرکننده و ضامن‌های او طلب کند، زیرا به محض صدور واخواست در مراجع قانونی، ابلاغیه‌ای هم برای متعهدان ارسال می‌شود.
مسئولیت ظهرنویس یا پشت‌نویس
باید بدانید که اگر متعهدان سفته بیش از یک نفر باشند، یعنی یک یا چند نفر پشت سفته را امضا کرده باشند، در مقابل پرداخت وجه آن مسئولیت تضامنی خواهند داشت. طبق ماده ۲۸۶ قانون تجارت، دارنده برات تنها تا یک سال از تاریخ اعتراض به عدم تادیه می‌تواند به ظهرنویسان برات مراجعه کند. اگر چه به موجب رای وحدت رویه شماره ۵۹۷ مورخ ۱۲/۰۲/۱۳۷۴، «ظهرنویس» در این ماده به معنای مصطلح کلمه بوده و ناظر به شخصی که به عنوان ضامن برات را امضا کرده نیست. بنابراین با توجه به هدف اصلی از ضمانت، هیچ محدودیتی برای مراجعه به ضامن‌های برات جهت تادیه مبلغ وجود ندارد.
اگر دارنده بخواهد بر علیه صادرکننده و ضامن با هم واخواست تهیه کند، باید در برگه واخواست و در قسمت خوانده، هم نام صادرکننده و هم نام ضامن را درج کند. در قسمت شرح خواسته نیز می‌تواند تقاضای محکومیت هر دو را به ثبت برساند.
نحوه تنظیم سفته
بر اساس ماده ۳۰۸ قانون تجارت، علاوه بر مهر و امضا در سفته، باید تاریخ نیز درج شده باشد و همچنین مبلغ موردتعهد باید در آن ذکر شود. علاوه بر این در سفته قسمتی برای نام و نام خانوادگی و نشانی محل سکونت صادرکننده دارد که نوشتن آنها ضروری است.
اگر می‌خواهید این سند برای شخص خاصی قابل وصول باشد، باید حتما نام و مشخصات او را در قسمت گیرنده درج کنید. البته سفته را می‌توان در وجه حامل نیز نوشت که در این صورت کسی که آن را در دست دارد، می‌تواند وجه آن را مطالبه کند.
اجرا گذاشتن سفته تاریخ گذشته
اگر در مهلت قانونی یعنی ده روز پس از تاریخ تعهد، برای اجرا گذاشتن سفته اقدام نشود، این سند تجاری مزایای حقوقی خود را برای مطالبه در مراجع قانونی از دست خواهد داد، یعنی دیگر به عنوان یک سند عادی تلقی می‌شود.
در این شرایط برای این که شخص بتواند طلب خود را وصول کند، می‌تواند آن را همراه ارائه دادخواست به دادگاه و به عنوان مدرک طلب، به پرونده ضمیمه کند. به عبارتی بدون واخواست هم می‌توانید سفته را وصول کنید ولی فقط به عنوان یک رسید معمولی به محکمه ارائه می‌شود.
مدت اعتبار سفته تاریخ دار
همانطور که گفته شد، ظرف مدت ده روز از تاریخ سررسید سفته، باید نسبت به واخواست آن اقدام کرد تا سفته سند تجاری محسوب شود. بعد از واخواست، مدت یک سال از تاریخ واخواست فرصت دارید تا علیه صادرکننده و ظهرنویسان اقدام کنید. بعد از گذشت این یک سال، دیگر امکان اقدام علیه ظهرنویسان وجود نداشته و تنها علیه صادرکننده می‌توان اقدام به شکایت نمود.
هزینه اجرا گذاشتن سفته
وقتی می‌خواهید به عنوان یک سند تجاری و از طریق حقوقی برای اجرا گذاشتن سفته اقدام کنید، طبیعتا باید مبلغی را برای انجام عملیات حقوقی به مراجع قانونی بپردازید. مقدار این مبلغ کاملا بستگی به مبلغ سفته خواهد داشت. قسمتی از این هزینه برای صدور واخواست و بخشی نیز مربوط به ارائه دادخواست است.
به عنوان مثال برای مبلغ ۵۰ میلیون تومان، باید دو درصد از آن را به عنوان هزینه اجرا گذاشتن سفته و سه درصد برای تنظیم دادخواست بپردازید. البته اگر استطاعت پرداخت نداشته باشید، می‌توانید تقاضای اعسار از پرداخت را در دادگاه ثبت کنید. گفتنی است اگر مبلغ سند تا ۲۰ میلیون تومان باشد، رسیدگی به آن به عهده شورای حل اختلاف است و اگر بیشتر باشد، این امر در صلاحیت دادگاه است.
اجرا گذاشتن سفته بدون تاریخ
اگر در قسمت تاریخ سند زمان دقیق معیّن نشود، معمولا برای اجرا گذاشتن سفته به یکی از روش‌های زیر عمل می‌شود که هر کدام شرایط وصول خودش را خواهد داشت:
- ممکن است در قسمت تاریخ بنویسند: به محض رؤیت یا عندالمطالبه، که در این صورت هر زمان که دارنده آن را برای وصول نزد صادرکننده ببرد، باید وجه مندرج در آن به فرد دارنده پرداخت شود.
- اگر زمان پس از رؤیت تعیین شود، مثلا در قسمت تاریخ بنویسند که پانزده روز پس از رؤیت، صادرکننده مکلف است ظرف این مدت مبلغ را بپردازد.
- گاهی هم در قسمت تاریخ، زمانی به نسبت تاریخ صدور آن درج می‌شود که در همان موعد صادرکننده مکلّف به پرداخت وجه خواهد بود.
امّا اگر سفته بدون تاریخ و هیچ نوشته‌ای صادر شود، دارنده می‌تواند آن را هر زمان که بخواهد پس از درج تاریخ، برای صدور واخواست و مطالبه نزد مراجع قانون ببرد.
حکم جلب سفته چقدر طول میکشد؟
از ابتدای طرح شکایت تا مراحل پرداخت مبلغ سفته حدود ۷۰ روز زمان طول می کشد که در صورت عدم پرداخت پس از این مدت، شاکی می تواند حکم جلب صادرکننده سفته را بگیرد.
مراحل شکایت سفته
پیش از این اشاره شد که حداکثر ده روز پس از تاریخ سررسید، باید برای اجرا گذاشتن سفته اقدام کنید. در غیر این صورت سفته به عنوان سند عادی محسوب شده و قابلیت پیگرد حقوقی نخواهد داشت.
برای اجرا گذاشتن سفته ابتدا باید به اداره واخواست دادگستری مراجعه کنید و پس از صدور آن علیه صادرکننده، دادخواست حقوقی تنظیم کنید. پس از این کار، برای صادرکننده ابلاغیه و سپس احضاریه فرستاده می‌شود تا او را از طریق قانونی ملزم به پرداخت وجه کنند. البته طی مراحل دادرسی می‌توانید تقاضای توقیف اموال نیز برای گرفتن طلب خود داشته باشید.
قابلیت انتقال سفته
طبق مقرراتی که برای این سند تجاری در نظر گرفته شده است، دارنده می‌تواند آن را به فرد دیگری نیز انتقال دهد. عبارتی با عنوان «حواله کرد» روی سفته موجود است که به فرد اجازه میدهد آن را به شخص دیگری حواله کند.
نحوه به اجرا گذاشتن سفته ضمانت
سفته ضمانت، سفته‌ای است که فرد برای تضمین حسن انجام کار به کارفرما میدهد. در این نوع از سفته، به جای تاریخ سررسید، عبارت «ضمانت بابت حسن انجام کار» درج خواهد شد. برخلاف سفته‌های دیگر، این نوع از سفته باید در دادگاه مورد بررسی قرار بگیرد. بنابراین امکان اجرا از طریق ثبت برای آن وجود ندارد. کارفرما باید عدم انجام کار و یا ورود ضرر را در دادگاه اثبات کرده و پس از آن اقدام به وصول سفته کند.
آیا مبلغ سفته قسط بندی می‌شود؟
پس از تشکیل جلسه دادرسی در شورای حل اختلاف یا دادگاه که بستگی به مبلغ سفته دارد، صادرکننده می‌تواند تقاضای اعسار داشته باشد. یعنی ادعا کند که قدرت پرداخت مبلغ را به صورت یک جا ندارد و برای این کار شهادت شاهدان معتبر الزامی است.
وقتی دادگاه تقاضای صادرکننده را پذیرفت، می‌توانند بسته به درآمد فرد و به صورت توافقی، مبلغی را برای پرداخت ماهیانه تعیین کنند و دارنده نیز حق دارد برای قسط بندی کردن ضامن طلب کند که این امور با توافق حاصل می‌شود.
آیا سفته زندان دارد؟
همانطور که می‌دانید، امکان پیگیری سفته به صورت کیفری وجود ندارد. پس در قانون، مجازات حبس برای صادرکننده تعریف نشده است. امّا پس از ارائه دادخواست و تشکیل جلسه دادرسی، اگر شخص نتواند مبلغ بدهی خود را پرداخت کند، ممکن است قرار بازداشت برای او صادر شود.
البته شخص می‌تواند با تقاضای اعسار از بازداشت رها شده و به صورت اقساطی بدهی خود را تسویه کند که اگر در این مورد هم به تعهد خود عمل نکند، دادگاه می‌تواند قرار بازداشت را صادر کند تا صادرکننده مبلغ را بپردازد.
سخن پایانی
اسناد تجاری از گذشته تا امروز نقش مهمی در مبادلات تجاری داشته‌اند، به همین دلیل اطلاع از مقررات و قوانین مربوط به آنها ضروری است. اکنون که از مقررات مربوط به اجرا گذاشتن سفته، مدت زمان و هزینه آن و نحوه وصول و مراحل وصول سفته مطلع شدید، باید بدانید که طی کردن مراحل حقوقی برای وصول آن نیاز به تجربه و آگاهی کامل از مواد قانونی خواهد داشت. البته در صورت مراجعه به پلتفرم حقوقی ترازو دیگر نگران این موضوع نخواهید بود.
سوالات متداول
۱. آیا سفته حکم جلب و زندان دارد؟
سفته مانند چک حکم جلب ندارد و حقوقی است، ولی در صورت محکومیت به پرداخت مبلغ سفته و نپرداخت آن، می‌توان حکم جلب گرفت.
۲. شکایت و حکم جلب سفته چقدر زمان میبرد؟
از ابتدای طرح شکایت تا مراحل پرداخت مبلغ سفته، حدود ۷۰ روز زمان طول میبرد که جزئیات آن را به طور کامل در این بخش بیان کردهایم.
۳. چگونه سفته را به اجرا بگذاریم؟
از طریق اداره واخواست دادگستری، ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ سررسید باید اقدام کرده و سپس دادخواست داد.
۴. آیا سفته شاهد میخواهد؟
خیر. امضای متعهد به تنهایی سبب ایجاد مسئولیت برای او می‌گردد.
سلام من بیست میلیون تومان دوسال هست ازکسی میخواهم چهل روز پیش سفته بیست میلیونی ازش گرفتم به مدت چهل روز پولم را بده ،اما الان میگه برو سفته بزار اجرا نمی‌دم
آیا ایشان راهی بلدهست که محکوم به پرداخت نشه ؟
ممنونم از راهنمایی شما
سلام و وقت بخیر عماد عزیز
در مورد طلب دو ساله از زمانی که وجه رو به شیوه قابل اثبات( مثل شاهد یا ارسال اظهارنامه ) مطالبه کردید میتونید خسارت پول رو هم بگیرید. در خصوص سفته هم میتونید بعد از واخواست، اقدام به مطالبه کنید.
موفق باشید.
سلام من به مدت یک ماه به عنوان دستیار ارایشگری برای یک نفر کار کردم و قبلا کلاس های آموزشی رو گذروندم و قرار بود فقط یه مدت کار کنم به عنوان دستیار تا تجربه کسب کنم و برای این یک ماه سفته دادم و بعد این یک ماه با کارفرما صحبت کردم و نتونستیم برای ادامه کار به توافق برسیم ولی الان سفته رو گذاشته اجرا میگه آموزش دیدی و ولی برام کار نکردی باید هزینه آموزش رو بدی درحالی که کلا قرار بر این بوده که من یک ماه کار کنم و بعدا صحبت کنیم ببینیم به توافق میرسیم با نه
سلام و وقت بخیر یلدای عزیز
اگه اثبات کنید دادن سفته بابت ضمانت حسن انجام کار بوده میتونید تحت عنوان خیانت در امانت از کارفرما شکایت کنید. پیشنهاد میکنم از طریق ارسال اظهارنامه رسمی به کارفرما اخطار کنید که عمل ایشان مصداق خیانت در امانت است. اگه نتونید ثابت کنید سفته بابت ضمانت حسن انجام کار بوده متاسفانه امکان مطالبه وجه برای کارفرما وجود داره. پیشنهاد میکنم از طریق لینک زیر با وکلای ما ارتباط برقرار کنید تا شما رو راهنمایی کنند.
موفق باشید.
مشاوره حقوقی آنلاین پلتفرم حقوقی ترازو
سلام وقت بخیر کارفرما ازم سفته گرفته و براش سهام خریدم و تهدید کرده بود اگر این کارو براش انجام ندم اخراجم میکنه.حالا که سهامش ضرر کرده کل پولشو میخواد باید چه کنم؟تهدید کرده که یا کل پولو بدم یا نیذاره اجرا
سلام و وقت بخیر
اگه ثابت بشه سفته بابت ضمانت حسن انجام کار بوده کارفرما نمیتونه سفته رو به اجرا بگذاره و اگه این کار رو انجام بده مترکب جرم خیانت در امانت شده. پیشنهاد میکنم از طریق ارسال اظهارنامه رسمی به کارفرما اخطار کنید در صورت عدم استرداد سفته، تحت عنوان خیانت در امانت علیه ایشون شکایت خواهید کرد.
سلام من از کسی سفته دارم امضا و انگشت زده ولی نام و نام خانوادگیش رو دروغین وارد کرده حتی کد ملی هم اشتباه زده میتونم کاری کنم یا باید قیدش رو بزنم
سلام و وقت بخیر
میتونید تحت عناوین جعل و استفاده از سند مجعول علیه اون شخص شکایت طرح کنید. همچنین میتونید با طرح دعوای حقوقی علیه اون شخص و با اثبات تعلق امضا و اثر انگشت به ایشون ( که از طریق کارشناسی انجام میشه) طلب خودتون رو وصول کنید. البته راه حل اول، اهرم فشار قوی تری محسوب میشه و احتمالا راه رسیدن شما به طلبتون رو هموارتر میکنه.
موفق باشید.
سلام
پس از اجرا گذاشتن سفته چه مراحلی طی می_شود و هرکدام چه مدت طول می کشد؟ ( توقیف اموال قسط بندی و …)
سلام و وقت بخیر محسن عزیز
نمیتوان زمان مشخصی برای صدور رای تعیین کرد. ضمنا در همه موارد، پرداخت وجه قسط بندی نمیشه و با پذیرش ادعای اعسار متعهد سفته تقسیط انجام میشه.
موفق باشید.
اگر کسی که سفته داده است در زندان باشد
با توجه به اینکه توان پرداخت مالی را ندارد
بنظر کارشناسان سایت سفته را به صورت عادی دادخواست داده یا اولا واخواست داده بعد دادخواست بدیم
از این جهت که وی در زندان می باشد آیا واخواست دادن هزینه ای بی خود بر گردن ما و خرجی اضافی نمی باشد..؟
سلام و وقت بخیر مهدی عزیز
واخواست سفته مزایایی داره. برای مثال اگه سفته رو در موعد مقرر قانونی واخواست کنید میتونید حتی قبل از طرح دعوا و بدون پرداخت وجهی، در قالب قرار تامین خواسته، اموال خوانده رو توقیف کنید. اگه بدون واخواست، به عنوان یک سند عادی مبلغ رو مطالبه کنید از برخی امتیازات قانونی محروم میشید.
موفق باشید.
اگر در سفته ای که تاریخ در آن مشخص نشده ودر منزله حال می باشد آیا بعد از دادخواست می توان درخواست واخواست کرد یا ن ..؟
یعنی اگر قبل از دادخواست درخواست واخواست نکنیم وبعداز دادخواست به منظور حقوقی شدن و از سندعادی درآمدن می توان درخواست واخواست کرد یا خیر…؟
سلام و وقت بخیر محمد عزیز
خیر. برای بهره مند شدن از مزایای سند تجاری باید ابتدا واخواست انجام بدید و سپس طرح دعوا کنید.
موفق باشید.
سلام
اگر کسی مبلغی را به صورت مضاربه به کسی بدهد مثلاً ۳۰میلیون تومان
مضاربه گیرنده هم اصل مال شخص مضاربه دهنده را با دو برابر اصل مال تضمیین کند مثلاً با ۶۰میلیون سفته و در قراردادنامه هم ذکر شود که دو برابر اصل مال سفته داده شده است آیا با واخواست یا اجرا گذاشتن سفته با وجود متن مضاربه یا همون قرارداد نامه آیا قاضی فقط حکم به اصل مال (یعنی ۳۰میلیون ) جهت وصول میدهد یا با توجه به داشتن ۶۰میلیون سفته فرد را محکوم به ۶۰میلیون تومن میکند
وایا تضمین دوبرابری اصل مال در شرع و قانون صحیح می باشد یا ن …؟
با تشکر از زحمات شما
سلام و وقت بخیر مهدی عزیز
اگه شرط بشه مضارب ضامن سرمایه هست، عقد مضاربه باطله. در این صورت صرفا ۳۰ میلیون تومان از سوی صاحب سرمایه قابل مطالبه خواهد بود.
موفق باشید
با سلام و عرض خسته نباشید به خدمت کارشناس محترم حقوقی.من از یک نفر ۲ میلیارد سفته دارم ،ایشون قصد پرداخت بدهی شو نداره.فقط میدونم سه دانگ یه خونه به اسمشه میتونم با به اجرا گذاشتن سفته ها دستور مصادره خونشو بگیرم ؟؟
سلام و وقت بخیر جواد عزیز
منزل مسکونی که عرفا در شان محکوم علیه در حالت اعسار( ناتوانی مالی ) باشه جزوی از مستثنیات دین هست و حکم از محل اون قابل اجرا نیست. این مورد بستگی به تشخیص قاضی و اوضاع و احوال داره و نمیشه به طور قطعی پاسخی به اون داد.
موفق باشید
سلام. از خونه من دزدی شده. پول نقد وسفته صدمیلیون و مدارکهای شناساییم رو هم برده چون من مسافرت بودم دیرشکایت کردم. ولی یک خانم سفته های منو برده گذاشته اجرا من الان باید چیکارکنم؟؟ لطفاً راهنمایی کنید. میتونه حکم جلب بگیره
سلام و وقت بخیر
از طریق لینک زیر با وکلای ما ارتباط برقرار کنید تا شما رو راهنمایی کنند.
مشاوره حقوقی آنلاین پلتفرم حقوقی ترازو
سلام
من توی کار ساختمانی بودم و باید به نصاب ها مبلغ ۵۰میلیون پول میدادم اونا من و شریکم رو به زور سوار کردن و ازمون سفته گرفتند . ۲عدد سفته هرکدام به مبلغ ۵۰میلیون تومان و مجبورمون کردن که خودمونم برای هم دیگر پشت سفته هارو امضا کنیم .حالا من بیشتر مبالغ رو پرداخت کردم (بالای ۴۰ میلیون) و حدودا ۸میلیون ازش باقی مونده و اونا هر روز منو تهدید میکنند که میبرن سفته هار میزارن اجرا .اینم بگم که هنوز کارشون رو تموم نکرده بودن و به من کلی ضرر زدند .حالا من میگم جواب ضرر ها رو کی باید بده و ا,نا مبگن من نمبدونم و فقط پول میخواییم.حالا میخوان بدن سفته هارو شر خر.من بابت تموم پرداختی هامم سند دارم .آیا میتونند سفته هارو یدن کس دیگه؟واگه شکایت بشه من میتونم کاری کنم ؟بابت همه پرداختی ها هم سند وجو داره و حتی بابت اینکه به زور ازم سفته گرفتن
سلام وقت بخیر امید عزیز
اگه ثابت بشه سفته ها رو با توسل به زور و تهدید از شما گرفتن، میتونید مبالغ پرداختی رو مسترد کنید و حتی علیه این افراد شکایت کیفری مطرح کنید.
موفق باشید.